Các Luật chính thức có hiệu lực từ 1/8/2024 mở ra nhiều điểm mới, từ đó tác động đến từng phân khúc bất động sản. Với đất nông nghiệp, mức giá đền bù loại hình này khi Nhà nước thu hồi dự báo sẽ tăng từ thời điểm 1/8.
Theo quy định tại khoản 6, Điều 111, Luật Đất đai 2024, người dân bị thu hồi đất nông nghiệp mà đủ điều kiện được bồi thường mà có nhu cầu bồi thường bằng đất ở/nhà ở và địa phương có điều kiện về quỹ đất ở, nhà ở thì sẽ được bồi thường bằng đất/nhà ở tái định cư.
Như vậy, hộ gia đình, cá nhân bị thu hồi đất nông nghiệp có thể được bồi thường bằng đất ở/nhà ở nếu có nhu cầu và quỹ đất địa phương cho phép.
Một điểm mới nữa quy định tại khoản 5, Điều 91, Luật Đất đai 2024 là người dân được bố trí tái định cư xong mới được ra quyết định thu hồi đất.
Cùng với đó, hộ gia đình nhiều thế hệ bị thu hồi đất sẽ được giao thêm đất. Theo khoản 4, Điều 111, Luật Đất đai 2024, nếu hộ gia đình có nhiều thế hệ/nhiều cặp vợ chồng cùng sống trên một thửa đất ở bị thu hồi mà đủ điều kiện để tách thành từng hộ riêng hoặc có nhiều hộ gia đình chung quyền sử dụng 01 thửa đất bị thu hồi mà diện tích đất được bồi thường không đủ để giao riêng cho từng hộ gia đình thì: Sẽ được xem xét hỗ trợ giao đất ở có thu tiền sử dụng đất/bán, cho thuê hoặc cho thuê mua nhà ở đối với các hộ gia đình còn thiếu.
Ngoài ra, theo Luật đất đai mới người dân được đền bù đất nông nghiệp cũng sẽ được hưởng thêm một số khoản chi phí như: Chi phí hỗ trợ di dời vật nuôi; Chi phí hỗ trợ tháo dỡ, di dời tài sản gắn liền với đất…
Luật Đất đai 2024 đã bỏ quy định về khung giá đất và đất sẽ được định giá theo nguyên tắc thị trường. Theo đó, khi bỏ khung giá đất, mỗi địa phương sẽ tự quyết định Bảng giá đất và điều chỉnh Bảng giá mỗi năm 01 lần để phù hợp với giá đất thị trường (thay vì 05 năm/ lần và căn cứ vào giá đất tối thiểu - tối đa do Chính phủ ban hành như hiện nay). Như vậy, bảng giá đất mới được quy định cần tiệm cận với giá đất thị trường mà giá đền bù được tính theo giá đất cụ thể. Như vậy sẽ kéo theo giá đền bù đất tăng so với hiện nay, trong đó có đất nông nghiệp.
Đại diện Bộ Tài nguyên và Môi trường cho rằng Luật Đất đai 2024 có hiệu lực sớm sẽ tránh thu hồi đất tràn lan, hài hòa lợi ích các bên (việc thu hồi đất vì lợi ích quốc gia, công cộng mang tính công khai, minh bạch, dễ giám sát; khắc phục được tình trạng có một số trường hợp địa phương thu hồi đất tràn lan; bảo đảm hài hòa lợi ích của người sử dụng đất bị thu hồi, nhà đầu tư, Nhà nước; đảm bảo bảng giá đất tiệm cận với giá đất trên thị trường...).
Luật có hiệu lực sớm hơn 05 tháng so với trước đó sẽ mang lại nhiều lợi ích cho người dân. Cụ thể, đối với người dân, người dân sẽ được hưởng thêm quyền lợi về bồi thường, đền bù tái định cư khi bị thu hồi đất. Được biết, việc bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi thu hồi đất luôn là một trong những vấn đề “nóng”.
