Trợ cấp tiền lương, chi phí học nghề
Bộ Tài chính đang dự thảo Thông tư hướng dẫn việc xác định nguồn kinh phí và lập dự toán, quản lý, sử dụng, quyết toán kinh phí thực hiện chính sách tinh giản biên chế. Chính sách này áp dụng với cán bộ, công chức, viên chức, người lao động theo hợp đồng không xác định thời hạn và người hoạt động không chuyên trách ở cấp xã, thôn, tổ dân phố thuộc diện tinh giản biên chế theo Nghị định 154/2025.
Người lao động thuộc diện tinh giản sẽ được nhận 2 khoản, gồm: Trợ cấp một lần bằng 3 tháng tiền lương hiện hưởng; tiếp tục được trả lương và các khoản bảo hiểm (xã hội, y tế, thất nghiệp) trong thời gian học nghề.
Các khoản chi này sẽ được thanh toán từ ngân sách chi thường xuyên hàng năm của cơ quan, đơn vị, bên cạnh phần kinh phí do Nhà nước trực tiếp bố trí riêng cho chính sách tinh giản. Với cán bộ, công chức và người lao động hợp đồng thuộc các bộ, ngành, cơ quan Trung ương - ngân sách Trung ương sẽ đảm bảo bố trí kinh phí trong dự toán hàng năm. Người lao động thuộc cơ quan, đơn vị do địa phương quản lý, thì kinh phí sẽ được tổng hợp vào nhu cầu cải cách tiền lương của địa phương.
Với viên chức và người lao động hợp đồng trong các đơn vị sự nghiệp công lập, việc chi trả tinh giản biên chế sẽ tùy thuộc vào khả năng tự chủ tài chính của đơn vị. Cụ thể, đơn vị sự nghiệp công lập sử dụng nguồn thu sự nghiệp của chính mình để chi trả. Nếu không đủ, đơn vị được phép dùng quỹ nội bộ (quỹ phát triển sự nghiệp, quỹ bổ sung thu nhập, quỹ khen thưởng, phúc lợi) và nguồn cải cách tiền lương còn dư.
Đơn vị được Nhà nước hỗ trợ một phần hoặc toàn bộ chi thường xuyên sẽ sử dụng ngân sách nhà nước hỗ trợ hàng năm và nguồn thu sự nghiệp để chi chế độ như trợ cấp một lần, trả lương khi học nghề, hỗ trợ học nghề. Các chế độ còn lại sẽ do ngân sách Nhà nước bố trí.
Năm 2025 - năm đầu tiên thực hiện Nghị định 154 nếu chưa kịp được cấp bổ sung kinh phí hoặc điều chỉnh dự toán, các cơ quan, đơn vị chủ động sử dụng nguồn dự toán được giao để chi trả kịp thời cho người thuộc diện tinh giản.
Theo số liệu gần đây nhất, đến cuối năm 2023, cả nước có 47.596 đơn vị sự nghiệp công lập. Đến năm 2025, cơ quan chức năng đặt mục tiêu tiếp tục giảm tối thiểu bình quân cả nước 10% đơn vị sự nghiệp công lập so với năm 2021.
Bộ Tài chính đề xuất, đơn vị sự nghiệp công lập được dùng quỹ nội bộ và nguồn cải cách tiền lương còn dư để hỗ trợ người lao động tinh giản biên chế. Ảnh minh họa: Như Ý
Ði làm xa nhà được hỗ trợ chi phí đi lại, ăn ở
Khi sắp xếp tổ chức bộ máy gắn với mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, ngoài một số lao động phải tinh giản biên chế, nhiều người phải làm việc xa nhà. Nhằm hỗ trợ người lao động, bộ ngành, địa phương đề xuất có thêm chính sách hỗ trợ người lao động.
Tại cuộc họp vừa diễn ra, Bộ Tài chính dự kiến phương án hỗ trợ đối với công chức, người lao động trong ngành Tài chính làm việc xa nhà. Ngoài hỗ trợ chung, bộ này dự kiến hỗ trợ một phần kinh phí di chuyển, thuê chỗ ở cho công chức, người lao động. Các đơn vị trực thuộc đề xuất lãnh đạo Bộ Tài chính nghiên cứu cơ chế hỗ trợ phù hợp, có tính đến sự khác biệt giữa các vùng, miền, điều kiện đi lại, chi phí sinh hoạt; đồng thời bảo đảm tính khả thi, minh bạch trong tổ chức thực hiện.
Theo Thứ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Đức Tâm, mức kinh phí hỗ trợ cần phải mang tính chất động viên, khích lệ, giữ chân người lao động. Mức hỗ trợ phải được xác định ở bình diện chung của cả nước, bảo đảm sự thống nhất và công bằng trong thực hiện.
“Các chính sách hỗ trợ kinh phí cho công chức, người lao động làm việc xa nhà là cần thiết, thể hiện trách nhiệm của Bộ Tài chính trong việc bảo vệ quyền lợi chính đáng của cán bộ. Đây cũng là giải pháp quan trọng để giữ vững ổn định tổ chức, khuyến khích tinh thần gắn bó, cống hiến lâu dài”, Thứ trưởng Tâm cho biết.
Trước đó, nhiều địa phương dự kiến chính sách hỗ trợ cho công chức, viên chức, người lao động phải đi làm xa do sáp nhập cấp tỉnh. TP Cần Thơ dự kiến hỗ trợ cán bộ từ tỉnh Hậu Giang và Sóc Trăng cũ lên Cần Thơ làm việc, với mức 4 triệu đồng/người/tháng cho chi phí đi lại, ăn ở, sinh hoạt. Dự kiến có hơn 2.300 người được hỗ trợ, thời gian hỗ trợ 2 năm, tổng kinh phí hơn 111 tỷ đồng/năm.
TPHCM cũng dự thảo nghị quyết quy định chính sách hỗ trợ tiền thuê nhà cho cán bộ, công chức, viên chức, người lao động bị tác động, ảnh hưởng do sắp xếp đơn vị hành chính cấp tỉnh với mức đề xuất 4,8 -10,4 triệu đồng/người/tháng (tùy theo phụ cấp chức vụ).
Trao đổi với Tiền Phong, một nguyên lãnh đạo Bộ LĐ-TB&XH đề xuất, chính sách với người lao động cần xuyên suốt. Cơ quan xây dựng dự thảo chính sách nên tập hợp vấn đề vướng mắc của người lao động, từ đó có chính sách phù hợp.
Bộ Tài chính đề xuất, khoản chi cho người lao động bị tinh giản (gồm trợ cấp 3 tháng lương hiện hưởng và trợ cấp tiền học nghề) sẽ được thanh toán từ ngân sách chi thường xuyên hàng năm. Với đơn vị sự nghiệp công lập, việc chi trả tinh giản biên chế sẽ tùy thuộc vào khả năng tự chủ tài chính của đơn vị.
