Một buổi sáng năm 2019, trong lớp học cao học ngành Tài chính của một trường đại học lớn ở Hợp Phì (Trung Quốc), các sinh viên đang lần lượt trình bày đề tài nghiên cứu. Khi đến lượt một nữ sinh đứng dậy chuẩn bị thuyết trình, cửa lớp bỗng bật mở. Vài cảnh sát bước vào, đi thẳng đến chỗ cô gái và nói:
"Cô là Dương Xuân Yến phải không? Mời cô đi theo chúng tôi".
Cả lớp im lặng như tờ. Không ai hiểu chuyện gì xảy ra cho đến khi tin tức lan ra sau đó. Hóa ra cô gái học giỏi, kín tiếng, thoạt nhìn hết sức bình thường ấy thực chất là đầu mối của một đường dây cho vay nặng lãi, đòi nợ kiểu xã đen, khiến hơn 40 gia đình tan cửa nát nhà.

Dương Xuân Yến bị cảnh sát bắt ngay khi đang thuyết trình ở lớp cao học
Dương Xuân Yến sinh ra trong một gia đình lao động bình thường. Cha mẹ cô đều làm công nhân, thu nhập chẳng đáng bao nhiêu, nhưng vẫn cố gắng hết sức để con gái được học hành tử tế. Nhờ chăm chỉ và thông minh, Yến luôn đứng đầu lớp và là người duy nhất trong lớp đỗ vào trường trung học trọng điểm của thành phố.
Để nuôi con ăn học, cha mẹ Dương Xuân Yến đi làm ca ngày ở nhà máy, tối lại đi dọn dẹp thuê. Nhưng khi bước vào môi trường mới, Yến bắt đầu nhận ra sự khác biệt. Thấy bạn bè trong lớp dùng điện thoại mới, mặc đồ hiệu, một bữa ăn của họ có giá bằng nguyên đôi giày của cô, Dương Xuân Yến bắt đầu cảm thấy tự ti. Cô trách bố mẹ không đủ khả năng cho mình cuộc sống như bạn bè và âm thầm thề trong lòng rằng sẽ "đổi đời" bằng mọi giá.
Nhờ nỗ lực học tập, Xuân Yến đậu vào ngành tài chính của một trường đại học danh tiếng ở Hợp Phì. Nhưng đời không như mơ, vào năm cô vừa lên đại học, bố mẹ cô bất ngờ bị mất việc.
Để trang trải cuộc sống, Dương Xuân Yến phải vừa học vừa làm thêm, sống kham khổ. Ở nơi làm thêm, cô thấy những cô gái bằng tuổi mình ăn diện, vui vẻ, tiêu tiền thoải mái. Cảm giác ghen tị ngày càng lớn. Cô tự hỏi: "Bao giờ mình mới được sống như họ?".
Đến năm ba đại học, muốn giảm bớt gánh nặng cho gia đình, cô không thi lên thạc sĩ luôn như các bạn mà đi thực tập tại một "công ty cho vay tài chính".
Người đứng đầu công ty tiết lộ: "Gọi là cho vay cho sang, chứ thật ra là đòi nợ thuê!".
Biết công ty làm ăn mờ ám, nhưng khi nhìn mức lương cao gấp nhiều lần làm thêm, Dương Xuân Yến chọn im lặng. Cô quyết định ở lại, bất chấp mọi rủi ro.
Ban đầu, vì là con gái, lại không quen với cách đòi nợ, cô không được sếp trọng dụng. Nhưng với đầu óc nhạy bén, khả năng giao tiếp tốt, cộng thêm cách biết đọc vị tâm lý con nợ, cùng với sự hậu thuẫn từ các mối quan hệ xã hội đen, Dương Xuân Yến nhanh chóng đòi được nhiều khoản nợ tưởng chừng không thể. Ông chủ của cô bắt đầu nhìn cô bằng con mắt khác và tin tưởng để cô phụ trách những phi vụ lớn hơn.
Tuy nhiên, Dương Xuân Yến không muốn mãi làm công. Chán cảnh làm thuê, cô lôi kéo 3 đồng nghiệp lập công ty riêng. Từ đây, Dương Xuân Yến chính thức bước vào con đường phạm tội.

Biết con đường mình lựa chọn là sai trái nhưng vì lợi nhuận, Dương Xuân Yến vẫn quyết định theo nó đến cùng
Tận dụng kiến thức tài chính và kinh nghiệm từ công ty cũ, Dương Xuân Yến điều hành công ty chuyên "cho vay" nhưng thực chất là lừa đảo những người đang cần tiền gấp, như gia đình có người bệnh nặng hay doanh nghiệp nợ nần. Họ thường không đọc kỹ hợp đồng và ký ngay, rơi vào bẫy của cô.
Chỉ trong một năm, công ty của Xuân Yến phát triển từ ba người lên hàng trăm nhân viên. Cùng lúc này, cảnh sát nhận được nhiều đơn tố cáo về các vụ đòi nợ bằng bạo lực ở Hợp Phì. Qua điều tra, mọi manh mối đều dẫn đến công ty của Dương Xuân Yến.
Với trí tuệ sắc sảo, Dương Xuân Yến tìm đủ cách trốn khỏi sự điều tra. Cô còn thi đậu chương trình thạc sĩ của một trường đại học danh tiếng, dùng danh phận sinh viên để đánh lạc hướng cảnh sát.
Nhưng "lưới trời lồng lộng", Dương Xuân Yến và đồng bọn cuối cùng cũng không thoát được pháp luật. Kết quả điều tra cho thấy công ty của Dương Xuân liên quan đến số tiền hơn 3 triệu NDT (khoảng 11 tỷ VNĐ), làm tan nát hơn 40 gia đình. Họ dùng đủ thủ đoạn để đòi nợ, từ chặn cổng trường học của con cái người vay, đe dọa, thậm chí thuê xã hội đen quấy rối liên tục, khiến nhiều gia đình rơi vào cảnh khốn cùng.
Dương Xuân Yến và đồng phạm bị kết án 25 năm tù.
Đứng trước vành móng ngựa, nhìn bố mẹ - những người cô từng chê bai, Dương Xuân Yến bật khóc trong hối hận. Cô nhận ra, nếu sống ngay thẳng như bố mẹ, dù nghèo khó, cô vẫn có thể có một cuộc đời bình yên.
Là sinh viên tài chính của một trường danh giá, lẽ ra cô có thể chọn con đường tốt hơn. Nhưng vì lòng tham không đáy, từ một nữ sinh ưu tú, Xuân Yến giờ phải trả giá bằng 25 năm tù. Giờ đây, mọi tiếc nuối đã quá muộn.
Câu chuyện của Dương Xuân Yến là bài học đắt giá cho các bạn trẻ, đặc biệt là sinh viên đi làm thêm. Tài năng và tri thức chỉ thực sự tỏa sáng khi được sử dụng đúng hướng. Khi chọn công việc, hãy cẩn trọng tìm hiểu rõ về nơi làm việc, tránh bị cuốn vào những phi vụ mờ ám vì sức hút của đồng tiền. Một phút sa ngã có thể đánh đổi cả tương lai. Thay vì chạy theo lợi nhuận bất chính, hãy chọn con đường ngay thẳng, dù khó khăn, để xây dựng một cuộc đời ý nghĩa, không hối tiếc và giữ được giá trị bản thân.