Theo Thứ trưởng Bộ Tài chính Ba Lan, Zbigniew Stawicki, cơ quan thuế của nước này cho đến nay đã xác định và xử phạt các công ty chịu trách nhiệm cho 70% lượng nhập khẩu urê Belarus, loại phân bón được sử dụng rất nhiều. Ông cũng nói thêm rằng dù hoạt động nhập khẩu được giám sát chặt chẽ nhưng quy định cấm vẫn rất khó để đưa ra như với khí đốt.
Ông Stawicki cho hay: “Chúng tôi đang giải quyết vấn đề với các công ty hoạt động trên lãnh thổ của một quốc gia không thân thiện.”
Ba Lan đã phụ thuộc rất nhiều vào nguồn cung dầu khí từ Nga trước khi mâu thuẫn của nước này với Ukraine xảy ra. Sau khi “cai nghiện” thành công, các quan chức Ba Lan cho biết họ lo ngại về tình trạng phân bón giá rẻ của Nga tràn ngập thị trường.
Nỗ lực kiểm soát hoạt động nhập khẩu phân bón của Ba Lan được đưa ra sau khi EU đề xuất áp thuế với một số loại phân bón gốc nitơ có nguồn gốc từ Belarus và Nga.
Ông Stawicki cho hay, các công ty nhập khẩu urê của Belarus đã bị trừng phạt vì có bằng chứng cho thấy họ đang bán các sản phẩm do Grodno Azot sản xuất - nhà sản xuất phân bón duy nhất của nước này bị EU trừng phạt. Tuy nhiên, Nga là nhà cung cấp lớn hơn nhiều và họ cũng có nhiều công ty sản xuất hơn, do đó phân bón của Nga không bị trừng phạt.
Theo vị quan chức này, việc EU áp thuế đối với toàn bộ các loại phân bón nhập khẩu từ Belarus và Nga sẽ ngăn chặn hoàn toàn các sản phẩm giá rẻ đang gây sức ép lớn cho ngành phân bón của Ba Lan, nếu không ngành này sẽ phải đối diện nguy cơ sụp đổ.
Stawicki nói: “Phân bón giá rẻ của Nga đang khiến EU phụ thuộc vào các mặt hàng chủ chốt, chúng tôi không muốn phụ thuộc vào Nga trong lĩnh vực này.”
Ông nói thêm rằng Ba Lan đã trừng phạt 5 công ty nhập khẩu phân bón Belarus bất hợp pháp trong những tháng gần đây. Tuy nhiên, các lệnh trừng phạt của EU không ngăn chặn được hoạt động này.
Cách đây không lâu, Svein Tore Holsether, giám đốc điều hành của Yara International, một trong những nhà sản xuất phân bón khoáng gốc nitơ lớn nhất thế giới, cảnh báo rằng châu Âu đang rất phụ thuộc vào nhập khẩu phân bón Nga không khác gì với khí đốt.
Ông cho biết: “Phân bón chính là loại khí đốt mới. Thật nghịch lý khi mục tiêu của EU là giảm sự phụ thuộc vào khí đốt Nga nhưng vẫn đang ‘dựa dẫm’ vào nguồn lương thực, năng lượng phân bón từ Moscow.”
Theo Eurostat, EU đã nhập khẩu gấp đôi lượng urê từ Nga trong năm tính đến tháng 6/2023 so với 1 năm trước đó.
Nga là một trong những quốc gia sản xuất và xuất khẩu phân bón chứa nitơ lớn nhất thế giới. Lợi thế này tương tự với kali và phốt phát, được Nga khai thác mạnh và không thể thay thế phân bón gốc nitơ.
Tổng hợp
