Một nghiên cứu mới cho thấy Trung Quốc hiện có khoảng 142,6 tỷ cây — tương đương gần 100 cây cho mỗi người dân. Con số này gây ấn tượng mạnh, nhất là khi xét đến mật độ dân số dày đặc của quốc gia này, theo nhận định từ chuyên gia chia sẻ với Live Science.
Dù vậy, các tác giả nghiên cứu cho rằng con số trên vẫn có thể thấp hơn thực tế, do giới hạn về công nghệ đếm cây mà họ sử dụng. “Số lượng thực tế có thể cao hơn,” theo lời giáo sư Guo Qinghua, công tác tại Viện Viễn thám và Hệ thống Thông tin Địa lý, Đại học Bắc Kinh, đồng thời là tác giả chính của nghiên cứu.
Guo cho biết, theo Kiểm kê Tài nguyên Rừng Quốc gia lần thứ 9 của Trung Quốc (năm 2019), mật độ cây trung bình ở nước này là 426 cây trên mỗi mẫu Anh (tương đương 1.052 cây/hecta). Con số này cao hơn đáng kể so với ước tính mới từ nhóm nghiên cứu của ông, vốn là 279 cây/mẫu Anh (689 cây/hecta). Ông nhận định rằng, con số thực tế có thể nằm giữa hai mức ước tính trên, và cần thêm nghiên cứu để xác định chính xác.
Việc có một ước tính tin cậy về số lượng cây ở Trung Quốc là điều quan trọng để đánh giá tình trạng hệ sinh thái rừng cũng như xác định lượng carbon được lưu trữ trong cây, theo Guo. Ông và các cộng sự cũng đã xây dựng một bản đồ phân bố mật độ cây trên toàn quốc với độ phân giải cao — lần đầu tiên tại Trung Quốc. Guo nhấn mạnh rằng nghiên cứu này sẽ góp phần giúp Trung Quốc đạt được các mục tiêu khí hậu và sinh thái quốc gia, đồng thời đóng góp vào nỗ lực quản lý hệ sinh thái toàn cầu.
Để tạo ra bản ước tính này, nhóm nghiên cứu sử dụng công nghệ lidar — kỹ thuật quét laser để lập bản đồ địa hình. Từ năm 2015, họ đã thu thập dữ liệu lidar từ drone bay trên tổng diện tích 1.400 km². Với sự hỗ trợ của phần mềm tích hợp AI có tên Lidar360, họ tiến hành đếm số lượng cây trong vùng khảo sát, sau đó ngoại suy để tính ra tổng số cây trên toàn lãnh thổ Trung Quốc. Kết quả được công bố ngày 6 tháng 2 trên tạp chí Science Bulletin.
Dù công nghệ được sử dụng rất tiên tiến, Guo thừa nhận rằng vẫn còn một số hạn chế cần khắc phục. Ví dụ, Lidar360 chưa thể phát hiện những cây mọc dưới tán rừng dày. “Ở những khu vực rừng rậm, các tầng tán cây chồng lên nhau gây cản trở việc phát hiện chính xác các cây nhỏ hơn bên dưới, từ đó dẫn đến việc đếm thiếu,” ông nói. Việc tích hợp dữ liệu lidar từ mặt đất và cải tiến phần mềm có thể giúp tăng độ chính xác trong tương lai.
Dù có những giới hạn nhất định, kết quả nghiên cứu vẫn phù hợp với hiểu biết hiện tại của giới khoa học về số lượng cây tại Trung Quốc, theo nhận định của giáo sư Tom Crowther từ Viện Công nghệ Liên bang Thụy Sĩ Zurich. “Trên toàn cầu, trung bình có khoảng 400 cây cho mỗi người. Với một khu vực có mật độ dân cư cao như Trung Quốc, con số khoảng 100 cây mỗi người là hợp lý,” ông nói.
Tuy nhiên, con số này nhiều khả năng sẽ còn tăng mạnh trong thời gian tới, do Trung Quốc đang đẩy mạnh chiến dịch trồng rừng trên diện rộng. Chỉ riêng trong mùa xuân năm nay, hàng loạt drone sẽ được triển khai để gieo hạt cho dự án “Vạn lý Trường Thành xanh” — một dải rừng kéo dài ở phía Bắc Trung Quốc nhằm ngăn chặn sự lan rộng của sa mạc Gobi và Taklamakan. Dự án có tên chính thức là Chương trình Rừng chắn gió Tam Bắc, khởi động từ năm 1978 và dự kiến hoàn thành vào năm 2050 với mục tiêu trồng tới 100 tỷ cây. Hiện tại, công trình này đã là khu rừng gieo hạt nhân tạo lớn nhất thế giới với hơn 66 triệu cây, dù hiệu quả ngăn sa mạc hóa của nó vẫn đang được tranh luận.
Công nghệ được sử dụng trong nghiên cứu không chỉ giúp đếm và lập bản đồ rừng cây mà còn hỗ trợ việc tối ưu hóa địa điểm trồng cây mới.
“Việc kết hợp dữ liệu chính xác cao với các mô hình trí tuệ nhân tạo cho phép chúng ta đảm bảo rằng từng cây được trồng đúng nơi phù hợp nhất,” Guo chia sẻ.
