Dấu ấn Tây Nguyên qua tín ngưỡng văn hóa đặc sắc của người Mạ

Nghi lễ tái hiện Lễ Mừng lúa mới (Nhô R'he) của đồng bào Mạ được tổ chức tại thôn 3 (xã Lộc Tân, huyện Bảo Lâm). Đây là một trong những chương trình được tổ chức hưởng ứng Festival Hoa Đà Lạt lần thứ X - Năm 2024.

Mở đầu chương trình là phần tái hiện nghi lễ cúng tế Mừng lúa mới truyền thống của đồng bào dân tộc Mạ ở vùng đất Nam Tây Nguyên. Trước đây, Mừng lúa mới là nghi lễ quan trọng được bà con đồng bào dân tộc Mạ, được tổ chức hàng năm sau vụ thu hoạch lúa rẫy.

Lễ vật cúng Mừng lúa mới gồm cây nêu và nhà kho nhỏ dựng sẵn, cơm trắng, đọt mây, thịt trâu gác bếp, rượu cần, gừng, gạo, lúa, trứng gà, một số loại trái cây và con gà trống. Sau khi chuẩn bị và bày biện các lễ vật, Già làng và chủ nhà tiến hành khấn mời tất cả các thần linh cùng với thần lúa phù hộ ban cho gia đình và buôn làng mùa màng luôn tươi tốt, ấm no, hạnh phúc.

Sau khi nghi lễ cúng tế thần linh, trời đất được hoàn tất, mọi người trong buôn làng sẽ tổ chức ăn uống, múa hát tạo không khí đoàn kết, vui tươi. Trong đó, các nghệ nhân đồng bào Mạ cùng nhau diễn tấu cồng chiêng, múa xoang vui tươi. Sau đó, Già làng sẽ mời bà con cùng tham gia các trò chơi dân gian như kéo co, đậy gậy, đi cà kheo… mang lại bầu không khi rộn ràng, phấn khởi cho bà con sau thời gian dài lao động vất vả.

Khách mời cùng tham gia múa hát

Rượu cần và tiếng cồng chiêng là thứ không thể thiếu trong các lễ hội của người Mạ.

Ông Trần Mạnh Hùng, Vụ phó Vụ Văn hóa Dân tộc - Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch cho biết, Lễ Mừng lúa mới không chỉ là tín ngưỡng truyền thống của người Mạ ở Nam Tây Nguyên mà còn là dịp để cộng đồng buôn làng gắn kết, duy trì văn hóa tinh thần sau thời gian lao động vất vả. Việc phục dựng lễ hội sẽ giúp bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa truyền thống, đồng thời khẳng định và bảo vệ không gian văn hóa của các dân tộc bản địa. Điều này, cũng góp phần thực hiện Chương trình xây dựng nông thôn mới, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần của đồng bào dân tộc thiểu số.