Chủ tịch luân phiên BRICS từ bỏ ý tưởng đồng tiền chung: Nỗ lực phi đô la hoá đã chấm dứt?

Admin

Với vai trò là chủ tịch luân phiên của BRICS trong năm 2025, mục tiêu của quốc gia này không phải là thiết lập đồng tiền chung của khối.

Bốn quan chức chính phủ cho biết trong nhiệm kỳ chủ tịch BRICS của Brazil năm 2025, nước này sẽ không thúc đẩy loại tiền tệ chung của nhóm. Nhưng Brazil vẫn sẽ có chương trình để giảm phụ thuộc vào đồng USD của Mỹ trong thương mại toàn cầu.

Chương trình nghị sự này có thể khiến Tổng thống Mỹ Donald Trump không hài lòng. Ông đã nhiều lần cảnh cáo nhóm BRICS về việc thách thức sự thống trị của đồng đô la Mỹ.

Tháng trước, ông Trump viết trên mạng xã hội: “BRICS sẽ không có cơ hội để thay thế đồng USD trong thương mại quốc tế hoặc ở bất kỳ nơi nào khác. Và bất kỳ quốc gia nào cố làm vậy sẽ bị áp thuế quan và tạm biệt nước Mỹ!”.

Gần đây hơn, Tổng thống Trump lặp lại lời đe doạ sẽ áp thuế 100% đối với các quốc gia BRICS nếu họ muốn “chơi đùa” với đồng USD.

Các quan chức Brazil cho biết Tổng thống Luiz Inacio Lula da Silva và các nhà lãnh đạo khác đã đưa ra ý tưởng về một loại tiền tệ chung thay thế đồng USD tại các hội nghị thượng đỉnh BRICS gần đây. Nhưng ý tưởng này chưa bao giờ được đưa vào các cuộc thảo luận chuyên sâu.

Thay vào đó, ba nguồn tin cho biết Brazil đang thúc đẩy các cải cách trong BRICS để tạo điều kiện thuận lợi cho việc dùng đồng tiền của các quốc gia thành viên trong thanh toán quốc tế. Từ đó, họ mong muốn giảm phụ thuộc vào đồng bạc xanh trong thương mại toàn cầu.

Bên cạnh đó, ba nguồn tin cho biết thêm rằng chương trình nghị sự bao gồm nghiên cứu các công nghệ như blockchain và liên kết các hệ thống thanh toán để giảm chi phí giao dịch, tuân thủ các tiêu chuẩn do các tổ chức đa phương như Ngân hàng Thanh toán Quốc tế (BIS) đặt ra.

Một nguồn tin khác cho biết: "Không ai muốn gây rắc rối, nhưng các nước BRICS cũng không muốn từ bỏ ý tưởng khám phá khả năng này”. Đồng thời, nguồn tin nói thêm rằng không có quốc gia thành viên nào có ý định loại bỏ dự trữ đô la của họ.

Ngay cả Tổng thống Brazil Luiz Inacio Lula da Silva cũng từ bỏ ý tưởng về một loại tiền tệ mới cho khối. Ông cho rằng các nước BRICS có quyền thảo luận để thiết lập các hình thức giao thương mà không khiến họ phụ thuộc hoàn toàn vào đồng USD.

Tuần trước, Bộ Tài chính và ngân hàng trung ương Brazil đã thảo luận về chức chủ tịch BRICS năm nay của nước này, bao gồm các sáng kiến thanh toán xuyên biên giới.

Lãnh đạo các quốc gia BRICS sẽ họp tại Nam Phi trong tháng này, bên lề cuộc họp G20. Theo các nguồn tin của Reuters, Brazil sẽ trình bày kế hoạch cho hội nghị thượng đỉnh BRICS vào tháng 7.

Được thành lập từ năm 2009 với các thành viên ban đầu là Brazil, Nga, Ấn Độ, Trung Quốc và đã sớm bổ sung Nam Phi, nhóm BRICS gần đây mở rộng với thành viên mới là Ai Cập, Ethiopia, Indonesia, Iran và Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất (UAE). Khối này đang trở thành một đối trọng ngày càng lớn  với các cường quốc phương Tây.

Trong các cuộc thảo luận về thanh toán toàn cầu, Brazil gây chú ý với hệ thống thanh toán tức thời có tên Pix ra mắt cuối năm 2020. Hệ thống này phát triển nhanh chóng, vượt qua cả việc sử dụng tiền mặt, thẻ tín dụng và thẻ ghi nợ.

Trong bài phát biểu công khai đầu tiên với tư cách là tân giám đốc ngân hàng trung ương của Brazil vào tuần trước, ông Gabriel Galipolo cho biết Pix được lập trình theo cách có thể dễ dàng tích hợp với các hệ thống thanh toán khác. Tuy nhiên, hệ thống này vẫn còn những thách thức về quản trị.

Brazil hiện đang vận hành Hệ thống Thanh toán bằng Nội tệ (SML), do ngân hàng trung ương quản lý, thông qua các thỏa thuận với Argentina, Uruguay và Paraguay.

Hệ thống này cho phép các giao dịch được thanh toán trực tiếp bằng đồng real Brazil, bỏ qua đồng USD làm trung gian và loại bỏ nhu cầu về hợp đồng ngoại hối. Mặc dù hệ thống này giúp giảm chi phí trung gian, nhưng việc thanh toán mất ít nhất ba ngày làm việc.

Vào năm 2024, Argentina là đối tác thương mại hàng đầu trong các giao dịch SML, với tổng giá trị là 5,1 tỷ real (878 triệu USD), bằng một phần nhỏ trong tổng giá trị thương mại song phương là 27,4 tỷ USD.

Theo Reuters