Vì sao Lý Tiểu Long không được học tuyệt kỹ đoạt mạng của phái Vịnh Xuân?

Bát trảm đao là binh khí có lưỡi sắc bén duy nhất trong hệ thống võ thuật của phái Vịnh Xuân. Theo tờ Sohu , trong lịch sử phái Vịnh Xuân, không phải đệ tử thân truyền thì không dạy Bát trảm đao, chỉ có vài đệ tử nhập thất mới được học. Vì vậy, việc có thể truyền thụ Bát trảm đao hay không từng được coi là tiêu chí để xác định người đệ tử đó có phải thân truyền hay không.

Tuyệt kỹ đoạt mạng của phái Vịnh Xuân

Đệ tử thân truyền (còn gọi là đệ tử nhập thất) được xem là những học trò thân tín nhất của sư phụ trong môn phái. Sư phụ dạy ở đại sảnh võ quán hoặc sân trống là dạy đệ tử bình thường, còn đệ tử nhập thất là những người được sư phụ mời vào nội thất để truyền thụ công phu.

Công phu truyền trong nội thất, ngay từ đầu đã yêu cầu phải thề không được truyền cho các sư huynh đệ khác. Khi Diệp Vấn mở quán thu đồ đệ ở Hồng Kông (Trung Quốc), việc truyền thụ đao pháp Bát trảm đao và Tiêu chỉ – hai môn võ công cao cấp – đều được mời vào phòng riêng để dạy. Bát trảm đao ít được truyền thụ vì bộ đao pháp này cực kỳ lợi hại, được gọi là “đao không phát hai lần”.

Truyền thông Trung Quốc kể lại rằng người sử dụng tuyệt kỹ này một đao xuất ra là có thể quyết thắng bại. Nếu đệ tử phẩm hạnh không tốt, tính tình nóng nảy, có thể giết nhầm người vô tội, gây rắc rối lớn cho sư phụ.

Cũng giống như Nhất thốn quyền Vịnh Xuân, uy lực của Bát trảm đao nằm ở một chữ nhanh, khiến người ta đỡ không nổi, tránh không kịp. Vì vậy, Bát trảm đao trở thành trấn phái danh đao của Vịnh Xuân. Một số đệ tử chưa được Diệp Vấn thân truyền đao pháp, sau khi tự lập môn hộ, sẽ dựa vào sự hiểu biết của mình về Vịnh Xuân Quyền để sáng tạo một bộ đao pháp Bát trảm đao ra dạy người, dẫn đến bộ đao pháp này hiện nay có nhiều biến thể, các sư phụ khác nhau có phong cách khác nhau.

Bát trảm đao thực tế có thể gọi là Hợp chưởng đao, do hai thanh đao kết hợp, đặt chéo nhau lại giống hình con bướm, nên cũng có người gọi là Hồ điệp đao. Cần phải nói rằng trước đó từng có người sử dụng song đao khá giống với Bát trảm đao. Tuy nhiên Bát trảm đao ngắn hơn, mặt đao hẹp hơn, mũi đao nhọn; lợi cho đâm thẳng, lưỡi đao sắc và nửa sau thân đao dày hơn; tiện cho chặn đỡ.

Có thông tin cho rằng tên gọi “Bát trảm đao” xuất phát từ việc đao pháp này vận dụng “Vĩnh tự bát pháp – tức tám nguyên lý trong chữ “Vĩnh”, nên mới đặt tên như vậy.

Bát trảm đao gồm 8 lộ (tiết). Bát trảm đao được xem là sự kéo dài của hai tay, được luyện với giả định rằng đối thủ cũng có vũ khí. Vì thế đao pháp này thường đi theo bước chéo, tránh chính diện, nghiêng người mà ra chiêu, tránh đối đầu trực diện.

Theo bài nghiên cứu được đăng trên trang 163 , Bát trảm đao trước tiên là tước vũ khí của địch: "Trong quyền pháp, yêu cầu của người học là “đuổi theo thân hình, không đuổi theo tay”. Nhưng trong một số bài đao pháp thì lại ngược lại — yêu cầu trước tiên phải “đuổi theo tay”. Bởi vì khi bản thân cầm song đao, đối phương cũng có vũ khí. Lúc đối phương tấn công, kẻ địch thực sự không phải là con người ấy, mà là vũ khí trong tay hắn. Mà vũ khí tất nhiên dài hơn tay, nên phải xử lý vũ khí trước rồi mới đối phó với địch nhân”.

Vì sao Lý Tiểu Long không được truyền Bát trảm đao?

Trong võ thuật của Lý Tiểu Long, nổi tiếng nhất là Nhất thốn quyền. Nhất thốn quyền là một kỹ thuật tấn công trong võ thuật truyền thống Trung Quốc, còn gọi là Thốn kình quyền, chú trọng xuất quyền nhanh trong khoảng cách ngắn, đánh ra một quyền mạnh mẽ, bùng nổ toàn bộ lực bạo phát của bản thân để đánh ngã kẻ địch. Tức là trong khoảng cách ngắn nhất, bùng nổ uy lực lớn nhất.

Nhất thốn quyền của Lý Tiểu Long xuất phát từ Vịnh Xuân, nhưng đã khác biệt rất lớn so với Nhất thốn quyền trong Vịnh Xuân truyền thống. Lý Tiểu Long đã tiến hành cải tiến, sáng tạo và thăng hoa độc đáo rất nhiều, mới khiến nó thoát thai từ truyền thống mà khác với truyền thống.

Lý Tiểu Long học Vịnh Xuân, lại không học được một tuyệt kỹ của Diệp Vấn: Đao pháp Bát trảm đao. Điều này dễ hiểu bởi Lý Tiểu Long không phải đệ tử thân tín nhất của Diệp Vấn. Lý Tiểu Long học võ nghệ chủ yếu với các sư huynh ở môn phái. Cuốn sách “Bruce Lee: A Life”, chính Hoàng Thuần Lương, đệ tử thân cận của Diệp Vấn, đã dạy võ công cho Lý Tiểu Long.

Ngoài ra, Lý Tiểu Long cũng không gắn bó lâu dài với môn phái khi sang Mỹ vào năm 1959, sau 6 năm học võ công ở chỗ Diệp Vấn. Việc Diệp Vấn không truyền thụ tuyệt kỹ Bát trảm đao cho Lý Tiểu Long là có thể hiểu được.

Trên thực tế, sư huynh của Lý Tiểu Long là Hoàng Thuần Lương đã được truyền thụ Bát trảm đao từ Diệp Vấn. Sau này, Diệp Chính, con trai Diệp Vấn và Hoàng Thuần Lương đã truyền thụ Bát trảm đao cho một đệ tử Vịnh Xuân là Lục Địa. Ban đầu Lục Địa học từ Hoàng Thuần Lương nhưng sau khi Hoàng Thuần Lương qua đời, Diệp Chính đã chỉ dạy cho ông.

Theo Lục Địa, nghĩ Bát trảm đao rất chỉ chém tay là sai, tuy 5 lộ đao pháp trước đều chuyên chém tay, 3 lộ sau lại là ‘đao đoạt mệnh’. Đây cũng là lý do vì sao Bát trảm đao là công phu dạy cuối cùng trong Vịnh Xuân, cũng là dạy ít nhất.

Hoàng Thuần Lương từng nói, khi học Bát trảm đao, sẽ ảnh hưởng đến quyền pháp, cho nên học quyền không tốt, thì không thể học đao. Ông thậm chí cho rằng, nếu chỉ cần học đao, quyền pháp sẽ tụt lùi 3 năm. Do vậy đệ tử phái Vịnh Xuân phải vừa học đao pháp, vừa học quyền pháp nhưng quyền pháp học ở đây cốt là để không bị tụt lại.

“Thầy Hoàng Thuần Lương thường nhắc chúng tôi rằng phải cố gắng tránh dùng động tác đâm bằng đao, vì thân đao của Bát trảm đao rất rộng, không thích hợp để đâm. Hơn nữa, tên gọi của nó đã nói rõ, đao này vốn giỏi về chém (trảm) chứ không phải đâm. Ngay cả khi anh thực sự đâm trúng đối thủ, thì trong khoảnh khắc bị đâm, cơ bắp của người ta sẽ lập tức co lại, kẹp chặt lấy lưỡi đao. Lúc đó, anh phải dùng sức để rút ra hoặc bẩy ra, và chính trong khoảnh khắc trống đó, đối phương đã có thể phản công. Câu nói này khiến tôi rất ấn tượng”, Lục Địa chia sẻ.

Sau khi tổng hợp tâm pháp của Hoàng Thuần Lương, đao pháp của Diệp Chính và những cải tiến không ngừng của bản thân qua nhiều năm thực hành, bộ Bát trảm đao của Lục Địa đã được Liên đoàn Võ thuật Quốc tế chọn làm giáo trình tiêu chuẩn trong hệ thống thi lên đẳng.