Cơ hội để chuyển mình mạnh mẽ
Năm 2024, ngành du lịch Việt Nam đã khẳng định mạnh mẽ vị thế là ngành kinh tế mũi nhọn, vượt qua giai đoạn phục hồi hậu đại dịch Covid-19. Với 17,5 triệu lượt khách quốc tế, tăng 38,9% so với năm 2023, cùng 110 triệu lượt khách nội địa, tổng thu từ du lịch đạt 840 nghìn tỷ đồng, tăng 23,8%.
Những con số ấn tượng này không chỉ phản ánh sự bứt phá mạnh mẽ của ngành mà còn minh chứng cho sự hiện thực hóa mục tiêu phát triển bền vững.
Theo Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, năm 2024 đã chứng kiến nhiều chính sách đột phá, tạo nền tảng cho sự phát triển toàn diện. Các văn bản quan trọng như Công điện 06/CĐ-TTg về nâng cao hiệu quả thống kê du lịch, Chỉ thị 08/CT-TTg về phát triển du lịch toàn diện, cùng Quy hoạch hệ thống du lịch thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2045, đã được ban hành.
Bên cạnh đó, những đề án chiến lược như xây dựng Văn phòng xúc tiến du lịch tại Lào và các nước, phát triển hệ thống cơ sở dữ liệu ngành du lịch, và bộ tiêu chí đánh giá nền tảng số quốc gia đã tạo động lực mới cho ngành.
Những cải cách thể chế này không chỉ tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp mà còn thúc đẩy liên kết vùng và phát triển du lịch bền vững. Đặc biệt, việc công nhận Côn Đảo và Mộc Châu là khu du lịch quốc gia đã nâng tầm giá trị của hai điểm đến, thu hút mạnh mẽ du khách trong và ngoài nước.
Năm 2024, 17,5 triệu lượt khách quốc tế đã đến Việt Nam tăng 38,9% so với năm 2023.
Chất lượng dịch vụ và cơ sở hạ tầng du lịch cũng được cải thiện rõ rệt. Năm 2024, cả nước có thêm 148 cơ sở lưu trú đạt tiêu chuẩn 4 và 5 sao, nâng tổng số lên 274 cơ sở 5 sao và 380 cơ sở 4 sao, đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của du khách.
Công tác quản lý lữ hành được siết chặt, với các đợt kiểm tra tại các trung tâm du lịch lớn như Tp.Hồ Chí Minh, Đà Nẵng, Kiên Giang và Cần Thơ, tạo môi trường kinh doanh minh bạch, chuyên nghiệp, đồng thời nâng cao sự hài lòng của du khách.
Không dừng lại ở đó, ngành du lịch đã mở rộng hoạt động xúc tiến và quảng bá tại các thị trường quốc tế. Những chương trình roadshow sáng tạo tại Đức, Pháp, Mỹ, Trung Quốc và Hàn Quốc cùng các sự kiện lớn như Hội nghị Quốc tế về Du lịch Nông thôn tại Quảng Nam hay Liên hoan Ẩm thực Toàn quốc không chỉ giới thiệu văn hóa Việt Nam mà còn mở ra cơ hội hợp tác quốc tế.
Đặc biệt, việc ứng dụng công nghệ số đã tạo bước ngoặt trong quản lý và quảng bá du lịch. Nền tảng Vietnam Travel và hệ thống vé điện tử được nâng cấp, mang đến trải nghiệm tiện lợi, hiện đại, góp phần khẳng định hình ảnh một Việt Nam thân thiện, năng động và giàu tiềm năng trên bản đồ du lịch thế giới.
Tuy nhiên, để phát triển du lịch bền vững trong kỷ nguyên vươn mình, không chỉ cần những sản phẩm độc đáo, mà còn phải bảo vệ và phát huy giá trị văn hóa đặc sắc của từng vùng miền.
Đây là yếu tố mà các chuyên gia trong ngành du lịch đều nhấn mạnh, bởi sự kết hợp giữa phát triển du lịch và bảo tồn văn hóa truyền thống chính là “chìa khóa” để đưa du lịch Việt Nam vươn xa trên bản đồ thế giới.
Cần sự đồng lòng và chiến lược đột phá
Trao đổi với Người Đưa Tin, ông Nguyễn Ngọc Bích - Chủ tịch Công ty Rustic Hospital Group cho rằng, vai trò của các doanh nghiệp lữ hành và quản lý điểm đến không chỉ dừng lại ở việc tạo ra sản phẩm du lịch. Họ còn phải xây dựng chuỗi giá trị kết hợp nhà hàng, ăn uống và hợp tác với người dân địa phương để phát triển văn hóa bản địa và bảo vệ môi trường.
Tuy nhiên, con đường phát triển du lịch văn hóa bản địa không hẳn là trải thảm đỏ. Ông Bích chỉ ra những thách thức nhức nhối như đô thị hóa nông thôn và hiện đại hóa.
Ông Nguyễn Ngọc Bích - Chủ tịch Công ty Rustic Hospital Group.
“Hà Giang giờ đây không còn ngôi làng nào giữ được nét truyền thống. Những mái nhà đất đặc trưng đã bị thay thế bằng mái tôn xanh đỏ, phá vỡ giá trị văn hóa và kiến trúc của người dân tộc thiểu số”, ông Bích bày tỏ đầy tiếc nuối.
Bên cạnh đó, trang phục truyền thống cũng đang dần mai một khi nhiều người chuyển sang mặc trang phục người Kinh do tiện lợi.
“Bản sắc văn hóa đang dần biến mất khi nhiều người dân lên khu công nghiệp làm việc. Do vậy, điều quan trọng nhất là thay đổi tư duy, giúp người dân nhận ra giá trị của bản thân và truyền lửa cho thế hệ trẻ”, ông nhấn mạnh.
Đồng quan điểm trên, ông Phùng Xuân Khánh - Giám đốc Công ty Tiên Phong Travel cũng cho biết, ngành du lịch Việt Nam cần phải có sự “lột xác” để vươn mình ra thế giới.
Ông nhấn mạnh rằng, trong bối cảnh tinh gọn bộ máy của nhà nước, mà ngay cả các doanh nghiệp vừa và nhỏ, việc tinh gọn bộ máy cũng là điều cần thiết. Các công ty không cần phải mở rộng quá nhiều phòng ban mà cần tập trung vào việc tối ưu hóa năng suất lao động và chất lượng nguồn nhân lực.
“Năng suất lao động và chất lượng nhân sự là yếu tố quyết định. Nếu chưa đáp ứng được nhu cầu phát triển, chúng ta phải đầu tư vào đào tạo lại nhân sự”, ông Khánh nói.
Ông nhận định vai trò không thể thiếu của công nghệ trong kinh doanh du lịch, từ thiết kế chương trình, quảng bá, tư vấn đến quản lý chuyến đi, giúp nâng cao trải nghiệm khách hàng.
Theo các chuyên gia, để phát triển du lịch bền vững trong kỷ nguyên vươn mình, không chỉ cần những sản phẩm độc đáo, mà còn phải bảo vệ và phát huy giá trị văn hóa đặc sắc của từng vùng miền.
Đóng góp thêm ý kiến, ông Vũ Văn Tuyên - Giám đốc Công ty du lịch Travelogy cho hay, để tạo ra sự khác biệt, các doanh nghiệp du lịch cần lựa chọn những vùng đất và sản phẩm đậm chất văn hóa, không chỉ dừng lại ở việc bán những tour đơn giản mà ngành du lịch cần đầu tư vào những sản phẩm độc đáo, hấp dẫn, có khả năng kể câu chuyện văn hóa riêng biệt.
Lấy ví dụ từ cộng đồng người Lô Lô đen ở Tây Bắc, ông Tuyên chỉ ra rằng, dù bản làng của họ không có gì nổi bật, nhưng sau khi một chương trình truyền hình giới thiệu về họ, du khách lại đặc biệt quan tâm.
“Sản phẩm văn hóa chính là yếu tố cốt lõi. Chúng ta cần những điểm nhấn văn hóa để tạo sự khác biệt trong chương trình du lịch”, ông nói.
Theo ông, Việt Nam có rất nhiều tài nguyên du lịch văn hóa, nhưng chúng ta vẫn chưa khai thác hết tiềm năng này. Việc phát triển các sản phẩm du lịch bền vững từ văn hóa đòi hỏi phải có một bản đồ du lịch văn hóa rõ ràng, giúp du khách dễ dàng nhận diện các đặc trưng của từng vùng miền.
“Sản phẩm văn hóa chính là yếu tố cốt lõi. Chúng ta cần những điểm nhấn văn hóa để tạo sự khác biệt trong chương trình du lịch”, ông Vũ Văn Tuyên - Giám đốc lữ hành Travelogy cho hay.
Ngành du lịch đặt mục tiêu đầy tham vọng cho năm 2025, đón 22-23 triệu lượt khách quốc tế, phục vụ 120-130 triệu lượt khách nội địa, và tổng thu từ du lịch đạt 980-1.050 nghìn tỷ đồng.
Để hiện thực hóa các mục tiêu này, theo Phó Cục trưởng Cục Du lịch Quốc gia Việt Nam Hà Văn Siêu, ngành du lịch sẽ xây dựng chương trình, chiến dịch truyền thông, quảng bá du lịch theo cách làm mới, góp phần phát triển du lịch Việt Nam nhanh, toàn diện và bền vững.
Định hướng phát triển, đa dạng hóa hệ thống doanh nghiệp có năng lực cạnh tranh, tham gia sâu vào chuỗi cung ứng du lịch toàn cầu.
Bên cạnh đó, rà soát thống nhất, hoàn thiện các chỉ tiêu, phương pháp thống kê du lịch đảm bảo đầy đủ, khoa học, chính xác, phù hợp với thông lệ quốc tế. Đẩy nhanh việc áp dụng và chia sẻ dữ liệu chuyên ngành để triển khai hiệu quả, toàn diện phương pháp thống kê Tài khoản vệ tinh du lịch tại Việt Nam.
