Từ nô lệ đến AI, vì sao AI khác biệt?

Admin

08:30 10/03/2025

Từ nô lệ thời La Mã đến máy móc công nghiệp và giờ đây là trí tuệ nhân tạo (AI) - lịch sử đang lặp lại với những thách thức và cơ hội mới cho người lao động.

Những người lao động khôn ngoan nhất sẽ tận dụng AI thay vì chống lại nó, học cách cộng tác thay vì cạnh tranh với chúng - Ảnh minh họa: GUPTADEEPAK

Lần đầu tiên, không chỉ bàn tay mà cả khối óc con người đang đối mặt với sự cạnh tranh trên thị trường việc làm. Khi

Nếu lịch sử dạy chúng ta điều gì đó, thì đó là chúng ta đã trải qua những biến động tương tự trong quá khứ và chúng ta vẫn tồn tại - Ảnh minh họa: WAUTIER

Học cách thích nghi

Khả năng thích ứng là sự sống còn. Cũng giống như người đánh xe ngựa phải học cách sửa động cơ khi ô tô thay thế ngựa, người lao động ngày nay phải học tập suốt đời. Việc bám víu vào một bộ kỹ năng duy nhất không còn khả thi.

Những người lao động khôn ngoan nhất sẽ là những người tận dụng AI thay vì chống lại nó, học cách cộng tác với các công cụ AI thay vì cạnh tranh với chúng. Nhiều công việc trong tương lai không biến mất mà sẽ phát triển, đòi hỏi mọi người phải làm việc cùng với AI thay vì bị AI thay thế.

Đồng thời các kỹ năng mềm sẽ trở nên có giá trị hơn bao giờ hết. Khi AI tự động hóa các nhiệm vụ thường ngày, những phẩm chất như kỹ năng giao tiếp, sự sáng tạo và tư cách đạo đức giúp con người trở nên khác biệt. Máy móc có thể phân tích dữ liệu nhưng chúng không có trực giác, trí tuệ cảm xúc và tư duy chiến lược của con người. Những công việc đòi hỏi khả năng ra quyết định phức tạp, sự đồng cảm, tầm nhìn và khả năng lãnh đạo sẽ vẫn còn chỗ đứng.

Người lao động cần đóng vai trò tích cực trong việc định hình cách AI được tích hợp vào nơi làm việc. Thay vì chống lại tự động hóa hoàn toàn, lực lượng lao động có thể yêu cầu sự minh bạch và công bằng trong cách triển khai AI.

Điều này có nghĩa là phát triển các mạng lưới phúc lợi xã hội, các chương trình đào tạo lại và các chính sách AI có đạo đức đảm bảo công nghệ phục vụ con người thay vì chỉ tập trung tối đa lợi nhuận.

Chủ động là điều tối quan trọng. Thay vì bám víu vào các ngành công nghiệp đang thu hẹp, người lao động nên tìm kiếm các cơ hội mới trong các lĩnh vực mà AI đang tạo ra. Sự trỗi dậy của AI đã mở ra nhu cầu về các kỹ sư giao tiếp AI, chuyên gia bảo trì robot hay chuyên gia an ninh mạng.

Những người đón nhận sự thay đổi và định vị mình trong các lĩnh vực tăng trưởng sẽ thành công hơn so với những người chống lại điều tất yếu.

Cuối cùng, công nghệ chỉ tốt bằng hệ thống đằng sau nó. AI, giống như động cơ hơi nước hay máy tính trước đó, là một công cụ. Câu hỏi thực sự là: AI sẽ được sử dụng để trao quyền cho nhiều người hay làm giàu cho một số ít người?

Nếu không được kiểm soát, AI có thể làm gia tăng bất bình đẳng, tập trung của cải và cơ hội vào một nhóm nhỏ. Nhưng nếu được định hướng với tầm nhìn xa, AI có thể mở rộng sự thịnh vượng và định nghĩa lại công việc theo cách có lợi cho tất cả mọi người.

Sự khác biệt nằm ở cách chúng ta phản ứng - bằng nỗi sợ hãi, hay bằng sự khôn ngoan và hành động. Nếu lịch sử dạy chúng ta điều gì đó thì đó là chúng ta đã trải qua những biến động tương tự trong quá khứ và chúng ta vẫn tồn tại. Chúng ta có thể đảm bảo rằng AI hoạt động phục vụ con người chứ không phải để cạnh tranh hay loại bỏ.

Các ngành học có bị AI 'soán ngôi'?

Đây là vấn đề được rất nhiều thí sinh quan tâm trong chương trình tư vấn tuyển sinh - hướng nghiệp tại Tiền Giang ngày 8-3.