Thuốc trường sinh không còn là chuyện ‘lang băm’

Cuộc trò chuyện gần đây giữa lãnh đạo của hai nước về việc sống đến 150 tuổi, thậm chí sống mãi, đã gây xôn xao dư luận. Nhưng tại một phòng thí nghiệm ở miền Nam Trung Quốc, điều đó không gây hoài nghi chút nào.
Thuốc trường sinh không còn là chuyện ‘lang băm’- Ảnh 1.

Trải nghiệm công nghệ đông lạnh tế bào tại một hội nghị về chống lão hóa ở Thượng Hải vào tháng 9. (Ảnh: NYT)

“Sống đến 150 tuổi hoàn toàn là điều thực tế. Chỉ vài năm nữa thôi, điều này sẽ trở thành hiện thực”, Lyu Qinghua, giám đốc công nghệ của Lonvi Biosciences, một công ty khởi nghiệp trong lĩnh vực y học kéo dài tuổi thọ ở thành phố Thâm Quyến cho biết.

Lonvi đã phát triển các loại thuốc chống lão hóa dựa trên hợp chất chiết xuất từ hạt nho.

Lyu không tin y học hiện đại có thể đánh bại hoàn toàn cái chết, nhưng tin rằng khoa học kéo dài tuổi thọ đang tiến triển nhanh đến mức những điều tưởng như bất khả thi có thể xảy ra.

“Trong vòng 5 - 10 năm nữa, sẽ không còn ai mắc ung thư”, ông dự đoán.

Công cuộc tìm kiếm thuốc “trường sinh bất tử” được các tỷ phú công nghệ Mỹ như Peter Thiel hết sức quan tâm trong những năm gần đây, nhưng thực tế đã diễn ra ở Trung Quốc từ hơn 2.000 năm trước. Điều đó bắt đầu từ thời hoàng đế Tần Thủy Hoàng, người đã ra lệnh truy tìm thuốc trường sinh trên khắp đất nước. Để phòng trường hợp không thể bất tử, ông cho làm hàng nghìn tượng binh lính bằng đất nung để bảo vệ mình dưới mộ.

Nhưng vị hoàng đế qua đời ở tuổi 49, có thể do nhiễm độc thủy ngân từ chính loại thuốc trường sinh mà ông dùng.

Từ thuở sơ khai, ngành kéo dài tuổi thọ luôn phảng phất mùi “lang băm”. Tuy nhiên, đầu tư từ nhà nước và doanh nghiệp tư nhân, cùng sự quan tâm lớn hơn từ giới lãnh đạo và dư luận đã biến nó thành một lĩnh vực y học hợp pháp và sinh lợi.

Với tham vọng theo kịp và thậm chí vượt phương Tây trong công nghệ sinh học, trí tuệ nhân tạo và các lĩnh vực công nghệ cao khác, Trung Quốc coi ngành kéo dài tuổi thọ là ưu tiên quốc gia, đầu tư hàng tỷ đô la cho nghiên cứu và phát triển thương mại.

“Họ đã cải thiện rất nhanh. Vài năm trước, gần như chưa có gì ở đây và phương Tây vẫn vượt xa”, GS Vadim Gladyshev – công tác tại Trường Y Harvard, người tiên phong trong nghiên cứu kéo dài tuổi thọ, nhận xét.

GS Gladyshev từng thực hiện thành công nghiên cứu kéo dài tuổi thọ chuột già bằng cách nối hệ tuần hoàn của chúng với chuột trẻ.

Ông cho biết, trong chuyến sang Trung Quốc tham dự hai hội nghị khoa học gần đây, ông nhận thấy các nhà nghiên cứu Trung Quốc đang nhanh chóng bắt kịp.

Tuổi thọ trung bình ở Trung Quốc năm 2024 đạt 79 tuổi, cao hơn 5 năm so với mức trung bình của thế giới, Nhân Dân nhật báo đưa tin. Nhưng con số đó đạt được nhờ cải thiện y tế và lối sống, và vẫn kém Nhật Bản (gần 85 tuổi) và còn xa con số 150 tuổi.

Viên uống hạt nho

Tăng trưởng kinh tế mạnh mẽ tạo cơ hội cho nhiều người tìm kiếm cơ hội sống lâu hơn và khỏe mạnh hơn.

Một trong những công ty hưởng lợi từ xu hướng này là Time Pie - trụ sở tại Thượng Hải. Ban đầu bán thực phẩm chức năng, nay công ty tổ chức hội nghị khoa học và xuất bản tạp chí Aging Slow, Living Well (Lão hóa chậm, sống khỏe).

“Trước đây chỉ người Mỹ giàu mới nói về kéo dài tuổi thọ. Giờ người Trung Quốc cũng quan tâm và có tiền để đầu tư cho việc đó”, Gan Yu, người đồng sáng lập công ty, cho biết.

Tại một hội nghị quốc tế ở Thượng Hải do Time Pie tổ chức, nhiều công ty trưng bày sản phẩm từ kem dưỡng da, kỷ tử, buồng đông lạnh âm 200 độ cho đến “hộp phép thuật chống lão hóa”. Một doanh nhân bước vào buồng đông lạnh nhưng chỉ chịu được vài giây vì quá lạnh.

Hội nghị cũng có sự hiện diện của các nhà khoa học hàng đầu như Steve Horvath - người phát triển “đồng hồ lão hóa” sinh học đầu tiên. Ông cho biết lĩnh vực nghiên cứu này trước đây hầu như toàn tuyên bố viển vông, nhưng nay đã cải thiện đáng kể.

“Không ai nghiêm túc nói về bất tử nữa, vì điều đó quá phi lý”, Gan Yu nói.

Tuy nhiên, “bất tử” vẫn rất hiệu quả trong marketing.

Quỹ đầu tư Immortal Dragons của Singapore được điều hành bởi doanh nhân trẻ người Trung Quốc Bo Yang Wang đã đầu tư vào việc đông lạnh tế bào, in nội tạng bằng máy 3D và thậm chí thay thế toàn bộ cơ thể.

Trong khi đó, Lonvi ở Thâm Quyến theo đuổi mục tiêu thực tế hơn.

Công ty phát triển viên uống dựa trên hợp chất procyanidin C1 (PCC1) từ hạt nho, được cho là có thể tiêu diệt các tế bào “xác sống” - tế bào lão hóa không chết nhưng gây hại tế bào khỏe mạnh. Thử nghiệm trên chuột cho thấy tuổi thọ kéo dài 9,4%.

Dù nghiên cứu ban đầu đăng trên Nature Metabolism năm 2021 bị lỗi dữ liệu, các nhà nghiên cứu bên ngoài vẫn ủng hộ kết luận cốt lõi.

Tuy nhiên, chuyển kết quả đó sang người luôn là thách thức lớn. Nhiều loại thuốc kéo dài tuổi thọ ở chuột không mang lại hiệu quả rõ ràng trên người.

Bất chấp điều đó, Lonvi tin rằng kết hợp viên uống với lối sống lành mạnh có thể giúp con người sống đến 100–120 tuổi.

PGS David Furman, chuyên gia nghiên cứu về lão hóa tại Viện Buck, một trung tâm nghiên cứu y sinh thuộc ĐH Stanford, cho biết viên uống của Lonvi “có vẻ hứa hẹn”, nhưng vẫn cần thử nghiệm quy mô lớn hơn.