"Tức giận" với ông Putin
Tổng thống Mỹ Donald Trump ngày 30/3 cho biết, ông "tức giận" với Tổng thống Nga Vladimir Putin và tuyên bố Nhà Trắng sẽ xem xét áp thêm thuế đối với dầu Nga nếu ông nhận thấy ông Putin đang trì hoãn thỏa thuận hòa bình với Ukraine.
"Có thể nói là tôi rất tức giận, bực bội, khi ông Putin nói hôm qua rằng — bạn biết đấy, khi ông Putin bắt đầu đề cập tới uy tín của [Tổng thống Ukraine Volodymyr] Zelensky, bởi vì điều đó không đúng chỗ, bạn hiểu chứ?", ông Trump cho biết trong một cuộc phỏng vấn qua điện thoại với phóng viên Kristen Welker của hãng thông tấn NBC sáng 30/3.
Nhà lãnh đạo Mỹ cho biết ông sẽ cân nhắc áp thuế thứ cấp đối với dầu Nga — hoặc trừng phạt các quốc gia khác mua dầu từ Nga — nếu ông và ông Putin không thể đạt được thỏa thuận "về việc ngăn chặn đổ máu ở Ukraine" và "nếu tôi nghĩ đó là lỗi của Nga".
"Điều đó có nghĩa là nếu bạn mua dầu từ Nga, bạn không thể làm ăn tại Mỹ", ông Trump nói "Sẽ có mức thuế từ 25-50% đối với tất cả dầu". Ông Trump cũng cho biết ông có kế hoạch trao đổi với Tổng thống Nga trong tuần này.
Những phát ngôn này được AFP đánh giá là dấu hiệu cho thấy sự thay đổi đột ngột về thái độ của chính quyền Mỹ trong khi Washington tìm cách chấm dứt cuộc xung đột tại Ukraine.
Tuy nhiên, Tổng thống Mỹ nhấn mạnh với Welker rằng ông vẫn có mối quan hệ tốt với ông Putin và "cơn giận sẽ tan mau... nếu ông ấy làm điều đúng đắn". Ông Trump cho hay, ông Putin biết rằng ông đang giận dữ.
Trước đó, trong bài phát biểu trên truyền hình hôm 28/3, nhà lãnh đạo Nga một lần nữa bày tỏ quan điểm cho rằng ông Zelensky thiếu tính hợp pháp vì nhiệm kỳ của ông đã kết thúc vào năm 2024. Ukraine bầu tổng thống với nhiệm kỳ 5 năm — theo đó, nhiệm kỳ của ông Zelensky kéo dài tới tháng 5/2024. Nhưng Ukraine hiện đang ở trong tình trạng thiết quân luật vì chiến dịch của Nga.
Tổng thống Nga Vladimir Putin. Ảnh: Reuters
Ông Putin cho rằng thỏa thuận hòa bình do ông Zelensky làm trung gian có thể bị các chính phủ tương lai thách thức. Ông Putin cũng kêu gọi tổ chức các cuộc bầu cử mới tại Ukraine do cộng đồng quốc tế giám sát.
Trong giai đoạn tranh cử, ông Trump đã đưa việc chấm dứt xung đột giữa Nga và Ukraine trở thành ưu tiên hàng đầu trong chính sách đối ngoại.
Tuần trước, Ukraine và Nga đã đồng ý ngừng bắn một phần, trong đó họ sẽ ngừng các cuộc tấn công vào cơ sở hạ tầng năng lượng và cho phép tàu thuyền di chuyển an toàn trên Biển Đen. Tuy nhiên, những phát biểu mới nhất của ông Putin cho thấy có vẻ ông sẽ từ chối thỏa thuận với chính phủ do ông Zelensky lãnh đạo, có khả năng trì hoãn thỏa thuận cuối cùng và điều này đã khiến ông Trump phẫn nộ.
Đặc phái viên của Mỹ về Trung Đông Steve Witkoff gần đây đã tuyên bố rằng các khu vực của Ukraine mà Moscow sáp nhập sau chiến dịch quân sự là một phần của Nga. Bản thân ông Trump cũng đặt câu hỏi về tính hợp pháp của ông Zelensky.
Nhà lãnh đạo Mỹ đã từng công kích uy tín của ông Zelensky bằng những lập luận tương tự, đề cập tới vấn đề bầu cử và tín nhiệm thấp, gọi ông Zelensky là "diễn viên hài có thành công khiêm tốn" - người đã lừa gạt khiến phương Tây đổ tiền tài trợ cho cuộc xung đột của Ukraine với Nga.
"Ông ấy từ chối tổ chức Bầu cử, có tỷ lệ ủng hộ rất thấp trong các cuộc thăm dò của Ukraine và điều duy nhất ông ta giỏi là thao túng ông Biden", ông Trump nhấn mạnh trong 1 bài đăng trên Truth Social hồi tháng 2, một tuần trước cuộc gặp căng thẳng tại Phòng Bầu dục giữa hai nhà lãnh đạo.
Những điều tồi tệ sẽ xảy ra với Iran
Ông Trump cũng được cho là đã đe dọa sẽ ném bom Iran nếu nước này tiếp tục phát triển vũ khí hạt nhân.
"Nếu họ không đạt được thỏa thuận, sẽ có ném bom", ông nói trong cùng một cuộc phỏng vấn với NBC, đồng thời cho biết thêm rằng ông cũng có thể trừng phạt Iran bằng cái mà ông gọi là "thuế quan thứ cấp".
Ngôn từ của ông Trump có vẻ gay gắt hơn so với bình luận ông đưa ra vài ngày trước khi nói rằng nếu Tehran từ chối đàm phán một thỏa thuận hạt nhân mới, "những điều tồi tệ, tồi tệ sẽ xảy ra với Iran".
Hiện không rõ ông Trump đang đe dọa ném bom bằng cách triển khai riêng máy bay Mỹ hay thực hiện một hoạt động phối hợp với Israel.
