Đặc điểm của cây mùi tàu
Bài viết trên website Bệnh viện Đa khoa Medlatec có sự tham vấn y khoa của BSCKI. Dương Ngọc Vân cho biết, lá mùi tàu không chỉ góp phần tạo nên hương vị thơm ngon cho món ăn, mà bên cạnh đó còn có những công dụng tuyệt vời ít ai biết đến. Dưới đây là những đặc điểm của lá mùi tàu:
Lá mùi tàu còn được gọi với nhiều tên gọi khác nhau như ngò gai, mùi gai, ngò tây. Rau ngò gai thuộc loại cây có tuổi thọ, mọc đứng. Có độ cao trung bình khoảng từ 15 đến 25cm. Lá rau có hình mác và thuôn dài. Dọc 2 bên mép lá có nhiều gai. Hoa của lá mùi tàu có màu trắng lục. Quả có hình dạng gần giống hình cầu, hơi dẹt và có chứa nhiều hạt bên trong để làm giống. Thông thường, khi già quả của cây sẽ tự rụng và phát tán mọc hoang. Toàn thân của lá mùi tàu có mùi thơm của tinh dầu. Rau ngò gai có tính ấm, mùi thơi, vị hơi đắng.
Uống nước lá mùi tàu rất tốt cho sức khoẻ
Nước lá mùi tàu có tác dụng chữa bệnh gì?
Báo Sức khoẻ & Đời sống dẫn lời BS Vũ Duy Thành cho biết, uống nước lá mùi tàu có những tác dụng sau:
Lá mùi tàu giúp khu phong tán hàn trị cảm mạo
Lá mùi tàu tính ấm, vị cay tác dụng làm ra mồ hôi để đẩy các tà khí (phong hàn – gió lạnh) ra ngoài. Khi bị cảm mạo phong hàn (cảm lạnh) với các triệu chứng sợ lạnh, sợ gió, nhức đầu, nghẹt mũi, không ra mồ hôi, người ta thường dùng nước sắc lá mùi tàu (có thể phối hợp với kinh giới, tía tô) để uống hoặc nấu nước xông giúp ra được mồ hôi và hạ sốt.
Ngoài ra, có thể lấy lá mùi tàu tươi 30g, thái nhỏ, cho vào bát; đổ nước sôi vào, đậy kín để 5 phút rồi uống nóng; có thể cho thêm vài lát gừng tươi; uống xong đắp chăn kín để ra mồ hôi.
Kích thích tiêu hóa
Mùi thơm đặc trưng của lá mùi tàu tác dụng "kiện tỳ, khai vị", nghĩa là kích thích trung tiêu (Tỳ Vị), giúp ăn ngon miệng hơn. Tính ấm của thảo dược này cũng giúp hành khí, giảm đầy chướng.
Nước lá mùi tàu được dùng trong các trường hợp ăn uống khó tiêu, đầy bụng, chướng hơi. Uống một cốc nước ấm nấu từ lá mùi tàu có thể giúp giảm cảm giác ì ạch, khó chịu ở bụng. Cụ thể, dùng lá mùi tàu 50g, rửa sạch, sắc với 300ml nước đến khi còn 150ml. Chia uống 2-3 lần trong ngày.
Làm sạch, trừ tà khí
Trong Đông y, mùi thơm (hương) của lá mùi tàu tác dụng hóa trọc, thanh uế, nghĩa là làm sạch những thứ ô trọc trong cơ thể. Điều này giải thích cho việc dùng loại lá này để trị hôi miệng và một số bệnh ngoài da.
- Dùng để trị hôi miệng: Nhai lá tươi sau bữa ăn hoặc dùng lá mùi tàu tươi sắc đặc lấy nước, dùng để súc miệng nhiều lần trong ngày để khử mùi hôi, giúp hơi thở thơm tho.
- Chữa mụn nhọt, lở ngứa: Dùng nước lá tươi giã nát hoặc nấu nước để rửa ngoài da, giúp sát trùng nhẹ và làm sạch.
Giúp hành khí, giảm đau
Vị cay và tính ấm giúp lưu thông khí huyết, từ đó giảm các chứng đau do khí trệ (khí không lưu thông); dùng để giảm đau bụng do lạnh bụng hoặc do ăn uống khó tiêu.
Dùng 1 nắm lá mùi tàu tươi (khoảng 20 - 30 gram), nên chọn lá xanh, không bị héo úa; cắt nhỏ hoặc vò nhẹ lá mùi tàu để tinh dầu dễ tiết ra hơn rồi cho vào 200 - 300ml nước sạch đun sôi. Khi sôi, hạ nhỏ lửa và tiếp tục đun trong 5 - 10 phút, chắt lấy phần nước, bỏ bã và uống nước khi còn ấm nóng. Thời điểm uống tốt nhất là ngay sau bữa ăn khi cảm thấy đầy bụng, khó tiêu.
Lợi tiểu tiện
Đông y cũng ghi nhận nước lá mùi tàu có tác dụng thông lợi tiểu tiện, giúp đào thải thủy thấp (chất lỏng ứ đọng) trong cơ thể.
Lấy lá mùi tàu tươi 20g, râu ngô 15g (giúp lợi tiểu, mát gan), mã đề 10g (vị thuốc lợi tiểu rất mạnh). Đem tất cả rửa sạch, sắc với 1 lít nước trong 15 phút. Lọc lấy nước uống trong ngày.
Một số điều cần lưu ý khi sử dụng lá mùi tàu
Có thể thấy, lá mùi tàu không chỉ là loại rau quen thuộc trong các bữa ăn hằng ngày của nhiều gia đình, mà còn là vị thuốc tốt được dùng để điều trị rất nhiều loại bệnh. Tuy nhiên, để tránh trường hợp xảy ra những tác dụng không mong muốn khi sử dụng, bạn cần phải lưu ý những điều sau:
Phụ nữ đang mang thai, người bị bệnh gan, hen phế quản hoặc viêm phổi tắc nghẽn mạn tính nên hạn chế sử dụng rau mùi gai.
Người đau dạ dày không nên ăn lá tươi.
Những người đang bị hen phế quản hoặc viêm phổi tắc nghẽn mạn tính cũng hạn chế dùng rau mùi tàu.
Với những người có cơ địa da mỏng thì có thể gặp phải tình trạng kích ứng nếu dùng lá ngò gai trực tiếp trên da.
Không nên ăn cùng với thịt lợn bởi có thể dẫn đến tình trạng khó tiêu, đầy bụng.
Không nên ăn kèm với nội tạng của động vật bởi khi kết hợp thực phẩm này với ngò ngai có thể sinh ra ion đồng và sắt, làm giảm đi dưỡng chất có trong thức ăn, đồng thời nguy hiểm hơn có thẻ gây ra ngộ độc.
