Elon Musk cùng một nhóm nhà đầu tư đã đề xuất một thương vụ trị giá gần 100 tỷ USD để mua lại tổ chức phi lợi nhuận kiểm soát OpenAI. Động thái này làm phức tạp thêm nỗ lực của CEO Sam Altman trong việc chuyển đổi công ty thành một thực thể vì lợi nhuận.
Theo một nguồn tin có hiểu biết trực tiếp về vấn đề này, Musk – người sáng lập công ty AI đối thủ xAI – đã gửi đề nghị mua lại cho hội đồng quản trị OpenAI vào thứ hai.
Altman hiện đang trong quá trình chuyển đổi OpenAI từ một tổ chức nghiên cứu phi lợi nhuận sang một công ty hoạt động vì lợi nhuận, xa rời mục tiêu ban đầu của công ty.
Musk vốn là đồng sáng lập OpenAI và từng rót hàng chục triệu USD vào công ty này trước khi rời hội đồng quản trị vào năm 2018. Ông cho rằng việc chuyển đổi thành doanh nghiệp vì lợi nhuận là một sự phản bội đối với sứ mệnh ban đầu. Ông đã đệ đơn kiện Altman và OpenAI nhằm ngăn chặn quá trình chuyển đổi này.
Ngay sau khi The Wall Street Journal đưa tin về đề nghị mua lại trị giá 97,4 tỷ USD, Altman đã phản hồi trên mạng xã hội X: "Không, cảm ơn. Nhưng nếu anh muốn, chúng tôi sẽ mua lại Twitter với giá 9,74 tỷ USD". Trong khi đó, Musk đã mua lại Twitter vào năm 2022 với giá 44 tỷ USD và sau đó đổi tên thành X.
Tháng trước, luật sư của Musk, Marc Toberoff, đã yêu cầu tổng chưởng lý của Delaware và California buộc OpenAI phải tổ chức một cuộc đấu giá cạnh tranh cho tổ chức phi lợi nhuận, vốn là trung tâm kiểm soát của công ty.
Tuy nhiên, OpenAI tuyên bố không xem xét các đề nghị mua lại và từ chối bình luận về thương vụ của Musk. Một nguồn tin thân cận với OpenAI cho biết những nỗ lực của Musk nhằm ép bán chỉ nhằm mục đích "tạo thêm hỗn loạn".
"OpenAI không bắt buộc phải bán", Ann Lipton, giáo sư luật tại Đại học Tulane, nhận định. "Tổ chức phi lợi nhuận vẫn đang kiểm soát OpenAI và cho đến khi cấu trúc này thay đổi, họ có trách nhiệm theo đuổi sứ mệnh ban đầu".
Lipton cũng cho rằng Musk không có nhiều lựa chọn ngoài việc sử dụng sức ảnh hưởng của mình để tác động gián tiếp đến OpenAI.
Đề xuất của Musk là động thái mới nhất trong cuộc đối đầu gay gắt giữa ông và Altman. Từng là cộng sự, giờ đây cả hai đang chạy đua trong lĩnh vực trí tuệ nhân tạo, huy động hàng chục tỷ USD và xây dựng các trung tâm dữ liệu khổng lồ. OpenAI dự kiến đầu tư 500 tỷ USD vào cơ sở hạ tầng AI trong những năm tới thông qua dự án Stargate, được hậu thuẫn bởi SoftBank.
Kế hoạch chuyển đổi OpenAI thành doanh nghiệp vì lợi nhuận sẽ bao gồm việc tách tổ chức phi lợi nhuận thành một thực thể độc lập.
Một trong những rào cản lớn nhất đối với việc chuyển đổi OpenAI thành doanh nghiệp vì lợi nhuận là xác định giá trị hợp lý cho tổ chức phi lợi nhuận, vốn đang kiểm soát công ty theo cơ cấu hiện tại.
OpenAI, một công ty tư nhân, hiện đang đàm phán để huy động thêm vốn với mức định giá 260 tỷ USD trước khi phát hành cổ phần mới (pre-money valuation), và không có bất kỳ nghĩa vụ nào phải bán tổ chức phi lợi nhuận này.
Bên cạnh đó, trong quá trình chuyển đổi OpenAI thành doanh nghiệp vì lợi nhuận, công ty đã thảo luận về việc định giá tổ chức phi lợi nhuận vào khoảng 30 tỷ USD, theo nguồn tin am hiểu về vấn đề này. Tuy nhiên, các luật sư của Musk cho rằng con số này cần phải cao hơn nhiều và đã kêu gọi tổ chức một cuộc đấu giá cạnh tranh.
Việc định giá cao hơn không chỉ tác động đến quá trình chuyển đổi mà còn giúp Musk hưởng lợi lớn. Nếu OpenAI định giá tổ chức phi lợi nhuận ở mức cao hơn, khoản đóng góp ban đầu của Musk vào công ty sẽ được hoàn trả với số tiền gấp nhiều lần so với giá trị ban đầu.
Theo: Financial Times
