Hãng truyền thông The Nation (Thái Lan) đưa tin, Viện Nghiên cứu Phát triển Thái Lan (TDRI) mới đây đã đưa ra cảnh báo rằng Thái Lan có nguy cơ bị các quốc gia láng giềng ASEAN vượt mặt nếu nước này không cải cách mô hình kinh tế, đồng thời nhấn mạnh sự cần thiết phải phát triển chương trình "Việc làm tốt" và cải tổ hệ thống sản xuất để tăng khả năng cạnh tranh.
Viện Nghiên cứu Phát triển Thái Lan (TDRI) cảnh báo nước này có nguy cơ tụt hậu so với các quốc gia ASEAN do tăng trưởng chậm vẫn tiếp diễn. Ảnh: The Nation
Phát biểu tại hội thảo thường niên "Tái định hình mô hình phát triển của Thái Lan", Tiến sĩ Somkiat Tangkitvanich - Chủ tịch TDRI - nhận định rằng nền kinh tế Thái Lan đã bước vào giai đoạn "tăng trưởng chậm kinh niên" kéo dài hơn ba thập kỷ. Từng có khả năng tăng trưởng 7% mỗi năm, Thái Lan hiện chỉ tăng trưởng khoảng 2%, gần như xếp cuối châu Á, chỉ đứng trên Nhật Bản.
Ông Somkiat cảnh báo rằng tiềm năng tăng trưởng dài hạn của Thái Lan đã bị xói mòn vĩnh viễn. Nếu xu hướng hiện tại tiếp tục, GDP bình quân đầu người của Việt Nam sẽ vượt Thái Lan vào năm 2073. Ông cho biết thêm rằng chiến lược quốc gia 20 năm của Thái Lan - đặt mục tiêu trở thành nước có thu nhập cao vào năm 2036 - "gần như không thể đạt được", do tăng trưởng thu nhập của Thái Lan chậm so với các nền kinh tế tiên tiến.
Theo dữ liệu của TDRI, tăng trưởng bình quân đầu người của Thái Lan chỉ đạt trung bình 0,1% từ năm 2021 đến năm 2024, quá thấp để nước này có thể bắt kịp nếu không có những cải cách cơ cấu lớn.
Trong khi đó, tỷ trọng tiền lương lao động trong GDP đã giảm, cho thấy lợi nhuận đang chảy nhiều hơn vào vốn hơn là vào người lao động. Tiến sĩ Somkiat cho biết Thái Lan không phải là một quốc gia có tỷ lệ thất nghiệp cao, mà là một quốc gia mà nhiều người "làm việc nhưng vẫn không kiếm đủ tiền" để duy trì mức sống khá.
Ông Somkiat nhấn mạnh rằng giải pháp quan trọng nhất là tạo ra "Việc làm tốt" — những việc làm mang lại thu nhập, phúc lợi, sự an toàn và thăng tiến nghề nghiệp đầy đủ. Ông cho rằng đây là nền tảng cho sự ổn định xã hội, ổn định chính trị và tăng trưởng kinh tế bền vững.
"’Việc làm tốt’ chỉ có thể tồn tại nếu người dân có kỹ năng cao hơn, hệ thống sản xuất mạnh mẽ và các doanh nghiệp có thể cạnh tranh trên toàn cầu", ông nói.
Chủ tịch TDRI ví nền kinh tế như một chiếc máy bay được vận hành bởi 4 động cơ chi tiêu (tiêu dùng, đầu tư tư nhân, chi tiêu chính phủ và xuất khẩu) và 4 động cơ sản xuất (nông nghiệp, công nghiệp, dịch vụ và dịch vụ công).
Ông lập luận rằng Thái Lan đã tập trung quá nhiều vào kích thích kinh tế và chi tiêu, trong khi bỏ bê sản xuất, khiến nước này bị "quá tải" và không thể tăng tốc tăng trưởng trong bối cảnh nợ hộ gia đình, đầu tư yếu kém và điều kiện xuất khẩu khó khăn.
“Thái Lan vẫn sản xuất hàng hóa năng suất thấp. Nông nghiệp vẫn là ngành kinh doanh hàng hóa cạnh tranh về giá. Đầu tư cho nghiên cứu và phát triển rất thấp, và nguồn lực bị bóp méo bởi các chính sách không đúng mục tiêu”, ông Somkiat cho biết.
Ông lưu ý rằng Thái Lan đang bị chèn ép từ mọi phía: Mỹ đã tăng thuế quan lên mức cao nhất trong nhiều thập kỷ; Châu Âu đã áp dụng các biện pháp thương mại thân thiện với môi trường; và sản lượng dư thừa của Trung Quốc đang đẩy giá công nghiệp xuống thấp trên toàn thế giới.
Tiến sĩ Somkiat Tangkitvanich - Chủ tịch Viện Nghiên cứu Phát triển Thái Lan (TDRI). Ảnh: The Nation
Để tồn tại, Tiến sĩ Somkiat đề xuất một mô hình sản xuất mới với bốn trụ cột:
1. Cách mạng hóa nông nghiệp
2. Nâng cấp du lịch và dịch vụ ẩm thực
3. Thúc đẩy các dịch vụ hiện đại
4. Mở rộng ngành sản xuất phim và phim truyền hình
Chủ tịch TDRI Somkiat kết luận: “Thái Lan phải tạo ra những động lực mới nếu không muốn tụt hậu so với ASEAN. Chúng ta [Thái Lan] phải sử dụng lao động và vốn hiệu quả, tăng cường sản xuất trong nông nghiệp, công nghiệp và dịch vụ, giảm sự phụ thuộc vào chi tiêu, tăng năng suất và thích ứng với xu hướng phi toàn cầu hóa của thế giới. Nếu không bắt đầu ngay bây giờ, Thái Lan có nguy cơ tụt hậu so với các nước láng giềng và ngày càng tụt hậu so với nền kinh tế toàn cầu.”
