Trong tiểu thuyết Thiên long bát bộ của cố nhà văn Kim Dung, Thiên Sơn Đồng Lão là một trong những nhân vật nữ bí ẩn và quyền lực nhất giang hồ. Là một trong ba đệ tử chân truyền của Tiêu Dao Tử, tổ sư Tiêu Dao phái, bà cùng với Vô Nhai Tử và Lý Thu Thủy tạo nên bộ ba đệ tử tài năng xuất chúng. Thiên Sơn Đồng Lão được sư phụ truyền lại ba bộ võ công tuyệt học: Thiên Sơn Chiết Mai Thủ, Thiên Sơn Lục Dương Chưởng, và đặc biệt là Bát Hoang Lục Hợp Duy Ngã Độc Tôn Công (còn gọi là Thiên Trường Địa Cửu Bất Lão Trường Xuân Công).
Tạo hình của Thiên Sơn Đồng Lão trong phim Thiên long bát bộ 2003.
Dù có thực lực đáng gờm, Thiên Sơn Đồng Lão lại chịu nhiều đau khổ trong chuyện tình cảm. Bà thầm yêu sư đệ Vô Nhai Tử, nhưng ông lại kết duyên cùng Lý Thu Thủy, khiến bà tức giận rời Tiêu Dao phái, ẩn cư trên Phiêu Miễu phong thuộc Thiên Sơn, lập nên Linh Thứu cung.
Cao thủ giết người không cần chiêu thứ hai
Võ công của Thiên Sơn Đồng Lão được xếp vào hàng tuyệt đỉnh, ít ai có thể sánh ngang. Bà sở hữu nội lực hơn 90 năm, nhờ luyện thành công môn võ Bát Hoang Lục Hợp Duy Ngã Độc Tôn Công, giúp bà duy trì vẻ ngoài trẻ trung dù tuổi đã cao. Đặc biệt, bà nổi tiếng với khả năng giết người chỉ trong một chiêu thức, chưa bao giờ cần dùng đến chiêu thứ hai. Ngay cả Lý Thu Thủy, một cao thủ đáng gờm, cũng chỉ dám tấn công bà khi bà đang trong thời kỳ cải lão hoàn đồng – giai đoạn yếu nhất của môn võ công trường sinh.
Ngoài những tuyệt kỹ được truyền thụ từ sư phụ, Thiên Sơn Đồng Lão còn tự sáng tạo ra nhiều kỹ năng độc đáo như Sinh Tử Phù, dùng để khống chế và ép buộc các nhân sĩ võ lâm phục tùng mình. Nhờ tài năng và sự lợi hại của mình, bà trở thành một trong những nhân vật nữ mạnh nhất trong Thiên long bát bộ, được vô số người trong giang hồ kính sợ.
Trong số ba đệ tử của Tiêu Dao Tử, Thiên Sơn Đồng Lão không chỉ nổi bật nhờ võ công cao cường mà còn bởi tính cách kiêu hãnh và lối sống độc lập. Bà là hiện thân của sự bí ẩn và quyền lực, một nhân vật khiến người đọc vừa ngưỡng mộ vừa e dè. Với những thành tựu và ảnh hưởng của mình, Thiên Sơn Đồng Lão mãi là một huyền thoại trong thế giới kiếm hiệp Kim Dung.
Quốc Tiệp
