Xu hướng tích trữ kim loại quý
Thị trường vàng toàn cầu trong những năm gần đây chứng kiến một xu hướng đáng chú ý: các ngân hàng trung ương mua vàng mạnh mẽ. Năm 2024 là năm thứ ba liên tiếp các ngân hàng trung ương trên toàn cầu mua vào hơn 1.000 tấn vàng. Theo Hội đồng Vàng Thế giới (WGC), tổng cộng các ngân hàng trung ương đã bổ sung 1.045 tấn vàng vào dự trữ trong năm 2024, tiếp nối chuỗi 15 năm mua ròng liên tiếp.
Không chỉ các ngân hàng trung ương, các ngân hàng tại Mỹ cũng tích cực dịch chuyển vàng vật chất về nước và bổ sung vào lượng tồn kho trên sàn giao dịch hàng hóa COMEX. Theo các báo cáo gần đây, tồn kho vàng tại COMEX đạt mức cao chưa từng có: 43,3 triệu ounce vào đầu năm 2025, tương đương hơn 1.400 tấn, tăng 153% so với tháng 11/2024. Theo dữ liệu mới nhất vào ngày 07/5/2025, JP Morgan Chase Bắc Mỹ đang sở hữu hơn 12 triệu ounce vàng (hơn 373 tấn) trong kho của COMEX, chiếm hơn 30% số lượng tồn kho, bên cạnh đó, ngân hàng HSBC cũng sở hữu hơn 6 triệu ounce vàng trong kho này.
Mức tồn kho vàng tại COMEX - Nguồn: CME Group
Sự gia tăng mạnh mẽ của việc tích trữ kim loại quý, kéo dài từ cuối năm 2024, được cho là đến từ những dự đoán về sự bất ổn trong chính sách của Tổng thống Trump (nếu ông tái đắc cử), điều này định hình lại thị trường hàng hóa toàn cầu, bao gồm cả dòng chảy vàng. Nguồn tin từ các nhà máy tinh luyện vàng lớn ở Thụy Sĩ cho biết vàng vẫn được vận chuyển đến Mỹ "gần như hàng ngày" trong giai đoạn từ tháng 12 năm 2024 đến tháng 3 năm 2025, bất chấp việc tồn kho đã ở mức rất cao.
Trong bối cảnh các nhà đầu tư và tổ chức tài chính toàn cầu tìm kiếm các kênh trú ẩn an toàn và công cụ phòng ngừa lạm phát, sự chú ý không chỉ đổ dồn vào vàng, mà bạc cũng âm thầm được tích trữ với quy mô lớn tại Mỹ, đặc biệt là tại các kho của COMEX.
Tồn kho bạc tại COMEX chạm đỉnh mọi thời đại
Tồn kho bạc COMEX cập nhật ngày 07/5/2025 - Nguồn: MacroMicro
Dữ liệu đầu tháng 5 cho thấy, tồn kho bạc tại COMEX đã tăng vọt, với lượng bạc được báo cáo tăng thêm tới hơn 174,6 triệu ounce kể từ cuối tháng 11 năm 2024. Đáng chú ý hơn, tồn kho bạc đăng ký (registered silver) tại COMEX của Mỹ đã tăng lên mức cao nhất kể từ năm 1992, ghi nhận mức tăng kỷ lục 40% chỉ trong Quý 1 năm 2025. Theo báo cáo ngày 07/5/2025, tồn kho bạc đạt mức 501 triệu ounce (hơn 15 nghìn tấn).
Trong số lượng tồn kho trên, 2 ngân hàng JP Morgan Chase và HSBC tiếp tục đóng vai trò quan trọng khi mà tỷ trọng sở hữu bạc trong kho lần lượt chiếm 42% và 6,5%. Lượng bạc tồn kho chủ yếu được gia tăng từ lực mua và bổ sung tồn kho của JP Morgan Chase Bắc Mỹ.
Trong khi lượng vàng tồn kho tại các kho của Mỹ (bao gồm COMEX) được báo cáo tăng thêm khoảng 26,5 triệu ounce kể từ cuối tháng 11 năm 2024, lượng bạc tồn kho đã tăng tới 174,6 triệu ounce trong cùng khoảng thời gian. Xét về tốc độ tăng trưởng bạc dường như đã cho thấy một cường độ tích lũy mạnh mẽ hơn vàng. Điều này không chỉ đến từ việc giá bạc rẻ hơn nhiều so với giá vàng, mà còn đến từ vai trò quan trọng của bạc trong ngành công nghiệp tại Mỹ, đặc biệt trong các lĩnh vực công nghiệp xanh và trí tuệ nhân tạo.
Vai trò quan trọng của bạc trong ngành công nghiệp Mỹ, đặc biệt là năng lượng xanh
Bạc không chỉ là một kim loại quý, mà còn là một trong những kim loại công nghiệp quan trọng khi mà hơn 50% sản lượng bạc được sử dụng trong công nghiệp. Nhu cầu bạc trong công nghiệp trên toàn cầu đã liên tục tăng trưởng và có năm thứ 4 liên tiếp xác lập kỷ lục mới. Năm 2024, nhu cầu công nghiệp bạc toàn cầu được báo cáo ở mức 680,5 triệu ounce (hơn 21 nghìn tấn), tăng trưởng 4% so với năm 2023.
Sự tăng trưởng mạnh mẽ này được thúc đẩy bởi sự gia tăng sản xuất các sản phẩm năng lượng sạch như pin mặt trời, điện khí hóa phương tiện giao thông, xây dựng cơ sở hạ tầng lưới điện thông minh, và các ứng dụng công nghệ cao mới nổi liên quan đến trí tuệ nhân tạo (AI).
Nhu cầu bạc từ các nhà sản xuất tấm pin PV, đặc biệt là ở Trung Quốc, được dự báo sẽ tăng gần 170% vào năm 2030. Tại Mỹ, để bảo vệ các doanh nghiệp sản xuất pin mặt trời trong nước, tổng thống Trump đã ra sắc lệnh áp thuế pin mặt trời Trung Quốc sản xuất tại Đông Nam Á cao nhất 3.500% vào cuối tháng 4 vừa qua. Điều này đang cho các doanh nghiệp sản xuất pin mặt trời tại Mỹ đang chuyển dịch dây chuyền sản xuất về Mỹ với việc sẵn sàng tích trữ bạc trước khi các biện pháp thuế quan được áp dụng và đồng thời cạnh tranh trực tiếp với các sản phẩm tương tự đến từ Trung Quốc.
Không những vậy, nhu cầu bạc toàn cầu cho ngành công nghiệp ô tô được dự kiến sẽ đạt gần 2.800 tấn mỗi năm vào năm 2025. Và tại Mỹ, thị trường xe điện đã đạt doanh số 1,56 triệu xe và chiếm 10% thị phần xe hạng nhẹ vào năm 2024. Bên cạnh đó, việc xây dựng và mở rộng cơ sở hạ tầng trạm sạc cho xe điện cũng đòi hỏi một lượng bạc đáng kể. Mỹ được cho là cần tăng gấp ba lần cơ sở hạ tầng sạc hiện có vào năm 2025 và tăng gấp tám lần so với mức hiện tại để đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng của xe điện - theo báo cáo ngày 30/4/2025 của Autovista24.
Không chỉ tại Mỹ, nguồn cung bạc đang thiếu hụt trên toàn cầu
Một trong những yếu tố quan trọng thúc đẩy thị trường bạc về mặt dài hạn là tình trạng thiếu hụt nguồn cung nghiêm trọng. Thị trường bạc toàn cầu có năm thứ tư liên tiếp ghi nhận thâm hụt nguồn cung và xu hướng này được dự báo sẽ tiếp tục sang năm 2025. Mức thâm hụt trong năm 2024 được ước tính là hơn 4.600 tấn. Tổng mức thâm hụt lũy kế trong giai đoạn 2021-2024 đã lên tới hơn 21 nghìn tấn bạc, tương đương với khoảng 10 tháng sản lượng khai thác bạc toàn cầu của năm 2024. Và trong năm 2025, nguồn cung bạc đang được ước tính sẽ thiếu hụt khoảng hơn 3.600 tấn - theo Metals Focus, với nhu cầu công nghiệp tiếp tục tăng trưởng, đặc biệt trong lĩnh vực quang điện, xe điện và ngành công nghiệp năng lượng tái tạo. Đặc biệt, với xu hướng phát thải ròng bằng không (Net zero) nhu cầu bạc càng được thúc đẩy khi đặc tính làm sạch không khí và nước của bạc có thể tiếp tục được nhân rộng.
Tại Việt Nam, bạc thỏi 999 với mức chi phí vốn hợp lý, phù hợp với nhu cầu tích trữ đều đặn hàng tháng, đang nổi lên như một xu hướng đầu tư mới. Tính tới ngày 12/5, giá bạc thỏi Phú Quýđang được giao dịch quanh mức 1.293.000 vnđ/lượng - bán ra, 1.254.000 vnđ/lượng - mua vào, tăng gần 6% trong 3 tháng đầu năm 2025.
