EVN thông tin thêm về các yếu tố gây lỗ cho ngành điện - Ảnh: QUANG ĐỊNH
Theo EVN, trong giai đoạn 2022-2023, các khoản chi phí chưa được tính hoặc chưa được tính đầy đủ trong các lần điều chỉnh 
EVN: Hơn 3,2 triệu khách hàng tiêu thụ điện tăng 30% trở lênĐỌC NGAY
Giải thích rõ hơn về các nguyên nhân khiến cho hoạt động sản xuất kinh doanh bị lỗ, EVN cho hay trong cơ cấu giá thành điện thì khâu phát điện chiếm tỉ trọng tới 83%; các khâu còn lại (khâu truyền tải, phân phối - bán lẻ, quản lý ngành - phụ trợ) chiếm tỉ trọng khoảng 17% giá thành và xu hướng giảm do tiết kiệm chi phí.
Tuy nhiên ở giai đoạn 2022-2023, giá nhiên liệu đầu vào sản xuất điện than, dầu, khí, tỉ giá ngoại tệ tăng cao đột biến do ảnh hưởng của sự kiện địa chính trị Nga - Ukraine, và nhu cầu nhiên liệu của giai đoạn phục hồi sau đại dịch COVID-19.
Cùng đó, các yếu tố ảnh hưởng của thời tiết và thủy văn, tỉ trọng sản lượng thủy điện giảm (thủy điện là nguồn điện giá rẻ), nên phải thay thế các nguồn điện có giá cao tăng lên.
Thực tế, tổng sản lượng điện mua từ các nhà máy hạch toán trực thuộc EVN mua năm 2022 chiếm tỉ lệ 46%, và năm 2023 chiếm tỉ lệ là 42% tổng sản lượng toàn hệ thống, còn lại EVN mua điện từ các đối tác bên ngoài EVN.
Bán dưới giá thành liên tục trong hai năm
EVN cho biết đã tiết giảm tối ưu, thường xuyên các chi phí sửa chữa lớn (tối thiểu 10%). Vì vậy, năm 2022, giá thành sản xuất kinh doanh điện là 2.032,26 đồng/kWh (trong đó giá thành khâu phát điện theo điện thương phẩm là 1.698,45 đ/kWh, bằng 83,57% giá thành) trong khi giá bán điện thương phẩm bình quân thực hiện là 1.882,73 đồng/kWh. Như vậy giá bán điện thấp hơn giá thành điện là 149,53 đồng/kWh.
Năm 2023, giá thành sản xuất kinh doanh điện là 2.088,90 đồng/kWh (trong đó giá thành khâu phát điện theo điện thương phẩm là 1.744,12 đồng/kWh, bằng 83,49% giá thành) trong khi giá bán điện thương phẩm bình quân thực hiện là 1.953,57 đồng/kWh. Như vậy giá bán điện thấp hơn giá thành điện là 135,33 đồng/kWh.
Trong bối cảnh giá bán lẻ điện không đủ bù đắp chi phí đầu vào, EVN cho biết đối với năm 2022 để ổn định kinh tế vĩ mô và an sinh xã hội, giá bán lẻ điện bình quân vẫn giữ nguyên kể từ lần điều chỉnh ngày 20-3-2019, mặc dù chi phí sản xuất kinh doanh, giá thành đều tăng.
Năm 2023, EVN cho hay theo chỉ đạo của cấp có thẩm quyền về điều hành giá điện không giật cục và có lộ trình, tránh ảnh hưởng sốc đến nền kinh tế giá bán lẻ điện được điều chỉnh 2 lần vào 4-5-2023 (tăng 3%) và 9-11-2023 (tăng 4,5%), song mức điều chỉnh này thấp hơn nhiều so với kết quả tính toán giá điện bình quân.
Cùng đó, đối với giai đoạn các năm 2020 - 2021, EVN đã thực hiện giảm giá điện, giảm tiền điện, hỗ trợ tiền điện gồm 5 đợt với tổng số tiền 15.233,1 tỉ đồng cho các khách hàng sử dụng điện do ảnh hưởng của COVID-19.
Tập đoàn này cũng thực hiện nhiệm vụ cấp điện cho đồng bào dân tộc thiểu số, vùng sâu, vùng xa, biên giới, hải đảo, với chênh lệch doanh thu bán điện bị lỗ hàng trăm tỉ đồng.
Điều này dẫn tới, các chi phí chưa được tính toán đầy đủ trong các lần điều chỉnh giá điện giai đoạn 2022-2023 là khoảng 44.000 tỉ đồng.
Thực tế, giá thành điện các năm này đã được Bộ Công Thương tổ chức các đoàn kiểm tra và Kiểm toán Nhà nước cũng đã tiến hành kiểm toán chuyên đề "Công tác quản lý giá điện giai đoạn 2022 - 2023".
Từ 1-1-2026 khách hàng sử dụng điện từ 200.000 kWh/tháng trở lên sẽ áp giá hai thành phần
