Bệnh nhân nam, 51 tuổi, trú tại Gia Lâm, Hà Nội, có tiền sử đái tháo đường tuýp II, tăng huyết áp và hen phế quản, nhập viện với chẩn đoán mắc sởi kèm theo các bệnh nền.
Dù đã được điều trị, nhưng sau 5 ngày, tình trạng suy hô hấp tiến triển nặng, buộc phải đặt ống nội khí quản, thở máy. Rối loạn tim mạch, rung nhĩ khiến bệnh nhân đối diện với nguy cơ biến chứng nguy hiểm.
Tương tự, một bệnh nhân nữ, 28 tuổi mang thai 8 tuần đến từ Hải Hậu - Nam Định, cũng nhập viện trong tình trạng sốt cao liên tục, rét run, đau mỏi cơ. Các nốt ban đỏ xuất hiện trên mặt rồi lan xuống cổ, ngực và bụng. Kèm theo đó là triệu chứng ho khan, ngứa họng, tiêu chảy nhiều lần trong ngày.
Phụ nữ mang thai mắc sởi, nguy cơ cao ảnh hưởng đến thai nhi.
Trước đó, bệnh nhân tự điều trị hạ sốt tại nhà nhưng không cải thiện. Khi vào viện, chị được chẩn đoán mắc sởi bội nhiễm vi khuẩn, theo dõi viêm phổi, với nguy cơ ảnh hưởng nghiêm trọng đến cả mẹ và thai nhi.
Trường hợp nặng khác là một bệnh nhân nam, 38 tuổi, trú tại Phú Thị, Gia Lâm. Dù không có bệnh nền, chỉ có thói quen hút thuốc, nhưng bệnh tình diễn tiến nhanh chóng. Chỉ sau một ngày, bệnh nhân sốt cao 39 độ C, phát ban từ mặt lan xuống toàn thân, ho có đờm trắng đục, đau họng và khó thở.
Khi chuyển viện, bệnh nhân đã suy hô hấp nặng, viêm phổi cấp tính, phải can thiệp thở máy, lọc máu và sử dụng ECMO để duy trì sự sống.
PGS.TS Đỗ Duy Cường - Viện trưởng Viện Y học Nhiệt đới, Bệnh viện Bạch Mai cho biết, từ đầu năm đến nay, đơn vị đã tiếp nhận hàng trăm ca sởi ở người lớn, trung bình mỗi ngày có từ 10-20 bệnh nhân nhập viện. Các triệu chứng điển hình gồm sốt cao, phát ban, ho, chảy nước mắt, chảy nước mũi.
Tuy nhiên, không ít trường hợp diễn tiến nặng, dẫn đến biến chứng viêm phổi, suy hô hấp, tăng men gan, tiêu chảy kéo dài, thậm chí viêm não - màng não. Đáng chú ý, hầu hết bệnh nhân này đều chưa tiêm phòng sởi hoặc đã tiêm nhưng không tiêm nhắc lại.
Bệnh nhân sởi biến chứng phải thở máy, lọc máu.
Theo các chuyên gia, sởi là một trong những bệnh truyền nhiễm có hệ số lây nhiễm rất cao, chủ yếu qua đường hô hấp. Nếu không được kiểm soát, bệnh dễ bùng phát thành dịch trong cộng đồng. Khi phát hiện các ca mắc sởi, việc cách ly, điều trị kịp thời là rất quan trọng nhằm hạn chế nguy cơ lây lan.
"Khoảng 5% số bệnh nhân nhập viện mắc sởi bị biến chứng nặng, bao gồm viêm phổi, suy gan, suy đa tạng, thậm chí suy hô hấp cần đặt ống nội khí quản. Những người có bệnh nền như đái tháo đường, suy giảm miễn dịch có nguy cơ diễn tiến nghiêm trọng hơn, phải can thiệp hồi sức tích cực", PGS.TS Đỗ Duy Cường cảnh báo.
Mặc dù sởi có thể phòng tránh bằng vaccine, nhưng nhiều người vẫn chủ quan, không tiêm phòng hoặc không tiêm nhắc lại. Trong Chương trình Tiêm chủng Mở rộng, vaccine sởi được tiêm cho trẻ từ 9 tháng tuổi, sau đó nhắc lại khi trẻ 18 tháng hoặc 2 tuổi.
Tuy nhiên, với người lớn, miễn dịch có thể suy giảm theo thời gian, do đó cần tiêm nhắc lại vaccine sởi - quai bị - rubella (MMR) nếu chưa từng tiêm hoặc không nhớ rõ lịch sử tiêm chủng.
Nhiều người vẫn giữ quan niệm sai lầm rằng sởi chỉ là bệnh nhẹ, tự khỏi sau vài ngày. Tuy nhiên, thực tế cho thấy nếu không điều trị kịp thời, sởi có thể gây ra những biến chứng nghiêm trọng, thậm chí nguy hiểm đến tính mạng. Khi có triệu chứng sốt cao kéo dài, phát ban, ho dai dẳng, người bệnh cần đến ngay cơ sở y tế để được thăm khám và điều trị kịp thời.
Hiện tại, bệnh sởi đang có xu hướng gia tăng tại Việt Nam, không chỉ ở trẻ nhỏ mà cả người lớn, đặc biệt là những người có bệnh nền hoặc hệ miễn dịch suy giảm.
"Vaccine sởi là loại vaccine an toàn, hiệu quả cao và đã được Bộ Y tế khuyến cáo tiêm đầy đủ cho tất cả trẻ em, cũng như người lớn có nguy cơ.
Việc tiêm vaccine không chỉ bảo vệ bản thân mà còn góp phần kiểm soát dịch bệnh trong cộng đồng. Đừng để những hiểu lầm khiến chúng ta phải trả giá đắt. Hãy chủ động tiêm phòng trước khi quá muộn", PGS.TS Đỗ Duy Cường nhấn mạnh.
