Địa đạo Củ Chi đang được làm hồ sơ để đưa vào danh mục đề cử di sản thế giới - Ảnh: T.T.D.
Đây là vấn đề khiến nhiều người quan tâm, Giám đốc Sở Văn hóa và Thể thao TP.HCM Trần Thế Thuận cũng nhấn mạnh mong mọi người góp ý làm sao có thể hài hòa giữa việc bảo tồn di sản như địa đạo Củ Chi và khai thác di sản đó trong đời sống, phục vụ du lịch.
Hội nghị Di sản văn hóa toàn thành nhằm triển khai thực hiện nghị quyết Đại hội đại biểu Đảng bộ TP.HCM lần 1, nhiệm kỳ 2025-2030.
Phát huy di tích địa đạo Củ Chi
Địa đạo Củ Chi là một trong bốn di tích quốc gia đặc biệt của TP.HCM (sau mở rộng). Ông Nhựt cho biết thời gian qua
Nghệ thuật đờn ca tài tử Nam Bộ là loại hình di sản văn hóa phi vật thể mà TP.HCM đã phát huy rất tốt - Ảnh: LINH ĐOAN
Lưu ý tiềm năng của di sản văn hóa
Trong hội nghị, nhiều đại biểu lo ngại việc di sản, di tích chưa được bảo tồn đúng mức, thậm chí còn bị xâm hại nghiêm trọng. TS Nguyễn Thị Hậu đề cập những quan điểm thế giới áp dụng thành công mà chúng ta hoàn toàn có thể học hỏi theo.
Bảo tồn di sản văn hóa không mâu thuẫn với phát triển mà đây là phương thức phát triển đặc thù, là cơ sở cho phát triển bền vững.
Bảo tồn di sản không phải giữ nguyên tất cả những di sản đã có mà phải có những phương thức hiện đại kích hoạt ký ức và di sản đô thị để trở thành động lực cho sự phát triển.
Trên cơ sở đó bà Hậu đề xuất TP nên thành lập viện nghiên cứu bảo tồn di sản đô thị, đây là cơ quan nghiên cứu khoa học, công lập hoặc ngoài công lập, có chức năng nghiên cứu, tư vấn, giám sát các dự án bảo tồn về di sản văn hóa, độc lập với cơ quan quản lý nhà nước.
Cần xây dựng ngay cơ sở dữ liệu số hóa về di sản văn hóa, khảo cổ học, cần có quy chế kiến trúc cảnh quan khu trung tâm lịch sử.
Các ngành, các cấp cần có sự phối hợp, đánh giá chặt chẽ để bảo đảm tốt việc bảo tồn di tích. Bà Hậu đề nghị TP phát triển các sản phẩm du lịch, công nghiệp văn hóa nên lưu ý tiềm năng của di sản văn hóa. Và bà mong TP có một nghị quyết riêng về di sản văn hóa để phát huy tốt nhất các di sản trong sự phát triển chung của TP.
TS Hoàng Anh Tú, đến từ Trường đại học Kiến trúc TP.HCM, quan tâm đến tính sống của di sản. Ông cho rằng di sản không phải là gánh nặng của đô thị mà là tài sản quý giá, quý báu của chúng ta.
"Chúng ta cần xem xét tính "sống" của di sản được duy trì như thế nào. Cần có đánh giá khách quan giá trị sử dụng của các công trình di sản, nó có một vị thế và phải được nghiên cứu một cách kỹ lưỡng, xem xét một cách đúng mức.
Làm được điều này không đơn giản nhưng chúng ta vẫn cần phải làm để đảm bảo tính "sống" của di sản. Các nước trên thế giới người ta cũng đã làm, chẳng hạn ở Paris chúng ta có thể thấy cả một di sản sống, tất cả công trình trong đó đều có sự hài hòa, TP vẫn rất phát triển nhưng song song đó họ vẫn bảo tồn được các giá trị" - ông Tú nói.
Trong hội nghị, báo cáo về công tác bảo tồn và phát huy bền vững giá trị di sản văn hóa trên địa bàn TP.HCM giai đoạn 2021-2025 và phương hướng nhiệm vụ giai đoạn 2026-2030, tầm nhìn đến năm 2045 nhấn mạnh việc hợp nhất TP.HCM với Bình Dương, Bà Rịa - Vũng Tàu là bước ngoặt chưa từng có trong lịch sử phát triển đô thị Việt Nam. TP.HCM mới đã trở thành "siêu đô thị".
Đối với lĩnh vực di sản văn hóa, sau hợp nhất càng trở nên phong phú về loại hình, đa dạng về lịch sử, địa văn hóa. Sự giao thoa này đặt ra yêu cầu cấp thiết phải nhìn nhận lại chiến lược bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa, cần có cái nhìn tổng quan cả ba khu vực để đảm bảo TP.HCM phát triển đồng bộ và hài hòa.
Ngoài đường sách, TP.HCM nên có thêm con đường di sản
