01/08/2025 21:30

Han Kang và Yoko Ogawa: Hai bóng hình lặng lẽ của văn học Đông Á

Han Kang (Hàn Quốc) và Yoko Ogawa (Nhật Bản) gây nhiều ấn tượng trong cách họ viết về con người, ký ức và nỗi đau khi dẫn dắt độc giả vào những chiều sâu nội tâm không thể gọi tên, bằng ngôn ngữ tiết chế và cảm xúc gợi mở đến nghẹt thở.

Giải thưởng Man Booker quốc tế lần đầu trao cho tác giả khối Ả RậpGiải Man Booker 2018 tôn vinh tiểu thuyết thể nghiệm

Yoko Ogawa lại kể về một hòn đảo nơi mọi thứ, ký ức, đồ vật, cả con người, dần bị xóa sạch một cách vô hình trong Kết tinh thầm lặng.

Dù giọng văn bình thản, không hề bi kịch hóa, nhưng cảm giác rợn ngợp trước sự lãng quên và bất lực khiến độc giả không thể dứt ra.

Người ăn chay đã giúp Han Kang đoạt giải Man Booker International 2016. Xuất hiện trong danh sách đề cử của giải Man Booker International 2018 còn có Trắng của Han Kang.

Trắng dẫn độc giả đến với thế giới đan xen giữa sự sống và cái chết, giữa hiện tại và quá khứ, như một chuyến du hành nhằm kiếm tìm sức mạnh nội tại, trải nghiệm sự mong manh của kiếp người, đồng thời nỗ lực tìm cách xây dựng cuộc sống mới từ đống tro tàn của đổ nát.

Trong khi đó, Kết tinh thầm lặng của Yoko Ogawa nhận hàng loạt đề cử và giải thưởng danh giá như: International Booker Prize, World Fantasy Award, National Book Award và cũng lọt vào danh sách rút gọn cho Giải thưởng Booker Quốc tế năm 2020.

Hai tác phẩm trên của Ogawa Yoko và Han Kang cũng là những sáng tác theo dạng liên truyện thú vị.

Điểm gặp nhau trong văn chương của cả hai có lẽ là sự kháng cự bằng im lặng. Trong một bài viết trên The New York Times năm 2019, Ogawa từng chia sẻ: "Tôi chỉ lén nghe các nhân vật của mình. Tôi chỉ nhìn trộm vào thế giới của họ và ghi chú lại những gì họ làm".

'Han Kang là người nhẹ nhàng, gần gũi nhưng khi cầm bút thì rất quyết liệt'Tác gia Nobel Văn chương Han Kang là người phụ nữ dũng cảm nhất thế giới

Cách viết này phản ánh rõ trong từng dòng văn của bà, kín đáo, không can thiệp, không áp đặt.

Ogawa như một người ghi chép im lặng, và chính sự im lặng đó mới khiến độc giả cảm thấy mọi thứ thật sự đang xảy ra.

Còn nhân vật người vợ Young Hye của Han Kang trong Người ăn chay không nói quá nhiều, nhưng chọn cách ăn chay như một sự phản kháng các vấn đề bức bối của xã hội.

Văn chương của họ thấm đẫm hiện thực, chất chứa những vết thương thời đại, là nơi nhân vật vật lộn với nỗi mất mát và tự định nghĩa lại mình trong thế giới không ngừng biến đổi.

Trong im lặng, họ đặt ra những câu hỏi lớn về ký ức, về quyền được làm người, và về giới hạn cuối cùng của sự tồn tại. Những câu hỏi ấy, dù không dễ trả lời, lại khiến văn chương trở nên cần thiết hơn bao giờ hết.

Cả hai tác phẩm Người ăn chay và Kết tinh thầm lặng đều xây dựng những nhân vật phản kháng bằng những hành động không lời. Nếu Han Kang có câu từ mãnh liệt, thì Ogawa lại chọn cách viết có phần lặng lẽ, âm ỉ hơn.

'Han Kang là người nhẹ nhàng, gần gũi nhưng khi cầm bút thì rất quyết liệt'

'Ngoài đời, Han Kang là người nhẹ nhàng, gần gũi. Nhưng khi cầm bút, cô ấy là người đầy quyết liệt. Văn Han Kang như một dòng chảy ngầm nhưng có sức công phá lớn'.