Chính quyền Mỹ vừa đưa ra một quy định mới gây xôn xao dư luận: áp dụng khoản phí "Bảo đảm Visa" (Visa integrity fee) tối thiểu 250 USD đối với tất cả du khách quốc tế phải xin thị thực không định cư. Phí này sẽ không được miễn trừ và phải nộp khi cấp visa.
Khoản phí này, được bổ sung vào chi phí xin thị thực hiện có, đang đặt ra nhiều câu hỏi về mục đích thực sự, cơ chế thực hiện và tác động tiềm tàng của nó đối với ngành du lịch và quan hệ quốc tế.
Đặt cọc cưỡng chế
Theo quy định mới được đưa vào một dự luật chính sách nội địa của chính quyền Mỹ, loại phí này sẽ áp dụng cho các đối tượng xin visa du lịch, công tác, du học và các diện không định cư khác, tức gần như toàn bộ du khách quốc tế trừ những trừ những người đến từ các quốc gia thuộc Chương trình Miễn Thị thực (Visa Waiver Program).
Phí sẽ được thu ngay khi cấp visa và không có ngoại lệ miễn trừ. Đáng chú ý, người xin visa có thể được hoàn lại tiền nếu không vi phạm điều kiện visa, tuy nhiên cơ chế hoàn tiền hiện vẫn mù mờ, khiến nhiều chuyên gia lo ngại rằng đây thực chất là một dạng "đặt cọc cưỡng chế".
Theo Bộ Ngoại giao và Bộ An ninh Nội địa Mỹ, mục đích của khoản phí là để ngăn chặn tình trạng ở lại quá hạn visa, đồng thời hỗ trợ chi phí thực thi luật nhập cư và an ninh biên giới.
Đây được xem là động thái mới nhất trong chuỗi chính sách siết chặt kiểm soát người nước ngoài, vốn là chủ đề nhạy cảm trong nội bộ chính trị Mỹ.
Phát ngôn viên của Bộ Ngoại giao cho biết khoản phí này được thiết lập để "hỗ trợ các ưu tiên của chính quyền trong việc tăng cường thực thi luật nhập cư, ngăn chặn tình trạng ở quá hạn thị thực và tài trợ cho an ninh biên giới". Nếu khoản phí không được hoàn trả, nó sẽ được chuyển vào quỹ chung của Bộ Tài chính.
Về lý thuyết, đây có vẻ là một động thái hợp lý nhằm tăng cường an ninh quốc gia và đảm bảo sự tuân thủ luật pháp.
Tuy nhiên, theo luật sư nhập cư Steven A. Brown, đây là khoản phí bất thường vì nếu mục tiêu là chi trả cho chi phí hành chính, thì việc hoàn tiền lại toàn bộ không hợp lý. Ông Brown gọi đây là "khoản tiền đặt cọc có hoàn", nhưng lo ngại rằng sự phức tạp trong quy trình hoàn tiền sẽ làm nản lòng nhiều người.
"Rất khó để nói về mục đích thật sự của khoản phí này", luật sư Brown nhận định.
Bộ An ninh Nội địa (DHS), cơ quan chịu trách nhiệm thực hiện chính sách này, cũng chưa công bố bất kỳ thông tin chi tiết nào về quy trình hoàn phí. Điều này tạo ra sự bối rối và lo ngại cho những du khách dự định đến Mỹ.
Với mức phí ít nhất 250 USD, cộng với các lệ phí visa hiện có (đang ở mức 160–265 USD tùy loại visa), chi phí xin visa Mỹ có thể vượt 500 USD/người – chưa kể các chi phí dịch vụ, đi lại và phỏng vấn.
Theo Hiệp hội Du lịch Mỹ (U.S. Travel Association - USTA), mức phí này có thể làm tăng chi phí ban đầu thêm tới 144% và dù là khoản "có thể hoàn lại" nhưng sự phức tạp cùng rủi ro khiến nó trở thành rào cản thực sự đối với hàng triệu người.
Phó Chủ tịch Erik Hansen của USTA nhận định đây là "một bước lùi lớn" trong nỗ lực thu hút du khách quốc tế.
Trong bối cảnh kinh tế toàn cầu phục hồi chưa đồng đều sau đại dịch, việc áp dụng chính sách này có thể khiến Mỹ mất thêm thị phần vào tay các quốc gia cạnh tranh như Canada, châu Âu, Nhật Bản, vốn đang đẩy mạnh chính sách thị thực thuận lợi hơn.
*Nguồn: CNN, Fortune, BI