Liên minh châu Âu (EU) nên để mở khả năng nối lại nhập khẩu khí đốt Nga trong trường hợp đạt được thỏa thuận hòa bình chấm dứt xung đột tại Ukraine, tờ Financial Times dẫn lời Bộ Năng lượng Áo cho biết.
“EU cần giữ lựa chọn đánh giá lại tình hình sau khi xung đột kết thúc”, Thứ trưởng Năng lượng Elisabeth Zehetner đề xuất tại cuộc họp Bộ trưởng Năng lượng EU ở Luxembourg ngày 16/6. Thông tin trên được Bộ Năng lượng Áo xác nhận với FT.
Đây là lần đầu tiên kể từ khi xung đột Nga-Ukraine mà một thành viên EU, ngoài Hungary và Slovakia, công khai đề cập khả năng nối lại nhập khẩu khí đốt Nga sau xung đột.
Tuy nhiên, lập trường của Áo đối lập với đề xuất mà Ủy ban châu Âu (EC) dự kiến công bố ngày 17/6, đó là cấm ký hợp đồng khí đốt mới với Nga và chấm dứt các hợp đồng hiện có trong vòng 2 năm bất kể kết quả đàm phán hòa bình ra sao.
Ủy viên Năng lượng EU Dan Jørgensen nhấn mạnh: “Một thỏa thuận hòa bình không dẫn đến việc chúng ta tái nhập khẩu khí đốt Nga. Đó sẽ là sai lầm nghiêm trọng khi tiếp tục tiếp tay cho chiến tranh bằng tiền”.
Khác với than đá và dầu mỏ của Nga đã bị EU trừng phạt từ 2022-2023, khí đốt chưa bị cấm, dù phần lớn các nước đã tự ngừng nhập khẩu. Tuy vậy, nhập khẩu khí đốt tự nhiên hóa lỏng (LNG) từ Nga lại tăng kỷ lục lên 16,5 triệu tấn trong năm 2023.
Trước xung đột, 80% khí đốt Áo là nhập từ Nga, chủ yếu qua hợp đồng dài hạn giữa Gazprom (Nga) và tập đoàn năng lượng OMV (Áo). Dù OMV đã cắt quan hệ với Gazprom cuối năm 2023 sau tranh chấp kéo dài, Áo vẫn phụ thuộc lớn vào nguồn năng lượng của Nga.
Chính phủ Áo, vốn trung lập về chính trị nhưng ủng hộ các lệnh trừng phạt, bị chỉ trích vì chậm đa dạng hóa nguồn cung. Hiện nước này đang nhập bổ sung từ Đức và các nước EU khác.
Các nước láng giềng như Hungary và Slovakia vốn vẫn phụ thuộc nặng vào khí Nga đã kiên quyết phản đối kế hoạch loại bỏ hoàn toàn năng lượng Nga vào năm 2027 của EU.
Ủy ban châu Âu dự kiến sử dụng luật thương mại thay vì cơ chế trừng phạt để thực thi lệnh cấm nhằm tránh ràng buộc phải gia hạn định kỳ 6 tháng một lần. Ông Jørgensen khẳng định: “Lệnh cấm sẽ có hiệu lực vô thời hạn trừ khi có quyết định thay đổi.”
Tuy nhiên, một số quốc gia bày tỏ lo ngại rằng các doanh nghiệp có thể gặp khó khăn pháp lý khi hủy hợp đồng với Nga nếu không được kích hoạt điều khoản “bất khả kháng”.
Tham khảo: FT