Thay mặt Ủy ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH), Tổng Thư ký Quốc hội Lê Quang Tùng vừa ký ban hành Kết luận của UBTVQH về việc chuẩn bị các hồ sơ liên quan đến việc sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp năm 2013. Đây là nội dung được thảo luận tại Phiên họp thứ 44 của UBTVQH vừa qua.
Chủ tịch Quốc Hội Trần Thanh Mẫn phát biểu tại UBTVQH. Ảnh: Lâm Hiển
Trong kết luận này, UBTVQH tán thành nội dung của các hồ sơ đề nghị sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp và đề nghị thành lập Ủy ban dự thảo sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp.
Ngay sau phiên họp này, giao Thường trực Ủy ban Pháp luật và Tư pháp thực hiện các thủ tục đề nghị các cơ quan cử đại diện tham gia làm thành viên Ủy ban dự thảo sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp và tiếp thu, hoàn thiện các hồ sơ trình lãnh đạo Quốc hội ký ban hành, gửi tài liệu đến các vị đại biểu Quốc hội chậm nhất là ngày 25-4 để nghiên cứu, thảo luận và quyết định ngay từ đầu Kỳ họp thứ 9.
UBTVQH đã cho ý kiến về các tài liệu thuộc trách nhiệm chuẩn bị của Ủy ban dự thảo sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp, gồm: Hồ sơ dự án Nghị quyết sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp và Dự thảo kế hoạch lấy ý kiến nhân dân, các ngành, các cấp về dự thảo Nghị quyết sửa đổi, bổ sung Hiến pháp.
Để có cơ sở tiếp tục hoàn thiện hồ sơ trình Quốc hội xem xét, quyết định, đề nghị Chính phủ, các Bộ, ngành liên quan trong quá trình nghiên cứu, đề xuất phương án sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp và các luật, nghị quyết có liên quan đến việc sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị thì kết hợp đề xuất phương án xử lý để thể chế hóa quy định một số chức danh.
Cụ thể, khi thực hiện việc hợp nhất, sáp nhập đơn vị hành chính cấp tỉnh hoặc thành lập mới đơn vị hành chính cấp xã, thì không bầu cử các chức danh Chủ tịch, Phó Chủ tịch HĐND, UBND; Trưởng, Phó Đoàn đại biểu Quốc hội; Trưởng các Ban của HĐND và Ủy viên UBND theo quy định.
Thay vào đó, giao cho UBTVQH, Thủ tướng Chính phủ, Thường trực HĐND cấp tỉnh, cấp xã căn cứ thông báo của cấp ủy có thẩm quyền quản lý cán bộ, tiến hành chỉ định, bổ nhiệm nhân sự đảm nhiệm các chức danh liên quan nêu trên.
Trường hợp đặc biệt, cho phép chỉ định nhân sự không phải là đại biểu HĐND giữ các chức danh lãnh đạo HĐND cấp tỉnh, cấp xã mới thành lập" tại Kết luận số 150-KL/TW ngày 14-4-2025 của Bộ Chính trị hướng dẫn xây dựng phương án nhân sự cấp ủy cấp tỉnh thuộc diện hợp nhất, sáp nhập và cấp xã thành lập mới.
UBTVQH giao Thường trực Ủy ban Pháp luật và Tư pháp tiếp thu, hoàn thiện các tài liệu để báo cáo Ủy ban dự thảo sửa đổi Hiến pháp ngay khi được thành lập để kịp thời xem xét, quyết định các nội dung thuộc thẩm quyền.
UBTVQH thống nhất xác định kể từ ngày 15-4, các hồ sơ, tài liệu nêu trên là tài liệu công khai để bảo đảm điều kiện thuận lợi cho việc xem xét, thảo luận tại Kỳ họp thứ 9 và lấy ý kiến nhân dân về việc sửa đổi Hiến pháp.
Theo Nghị quyết 60 của Trung ương ban hành ngày 12-4, sẽ có 11 tỉnh, thành giữ nguyên trạng gồm: Hà Nội, Huế, Lai Châu, Điện Biên, Sơn La, Lạng Sơn, Quảng Ninh, Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Tĩnh, Cao Bằng. 52 địa phương sáp nhập còn 23 tỉnh, thành. Cả nước sẽ còn 28 tỉnh và 6 thành phố trực thuộc Trung ương.
Chính quyền địa phương sẽ được tổ chức theo 2 cấp: cấp tỉnh (tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương) và cấp xã (xã, phường, đặc khu). Cấp huyện sẽ chấm dứt hoạt động sau khi Quốc hội thông qua việc sửa đổi, bổ sung Hiến pháp và Luật Tổ chức chính quyền địa phương 2025. Dự kiến, cả nước giảm khoảng 60-70% số lượng đơn vị hành chính cấp xã hiện nay.