Elon Musk đã mua Twitter vào năm 2022 với hy vọng biến đây trở thành "ứng dụng mọi thứ" cho phép người dùng chuyển tiền cho nhau và nơi họ có thể thực hiện "toàn bộ thế giới tài chính" của mình.
Vài ngày sau khi Musk tham dự lễ nhậm chức của Tổng thống Donald Trump năm nay, Twitter, hiện được gọi là X, đã có bước tiến lớn đầu tiên hướng tới việc xây dựng hệ sinh thái tài chính. Giám đốc điều hành X Linda Yaccarino đã công bố việc ra mắt ví kỹ thuật số và nền tảng thanh toán ngang hàng hợp tác với Visa, dự kiến ra mắt vào cuối năm nay.
Hiện nay, Musk đang đi đầu trong nỗ lực phá bỏ cơ quan quản lý tài chính liên bang chính giám sát hoạt động thanh toán: Cục Bảo vệ Tài chính Người tiêu dùng (CFPB).
“RIP CFPB”, Musk đăng trên X tuần trước, kèm theo biểu tượng cảm xúc bia mộ.
Một nguồn tin cho hay, chỉ vài giờ sau, Bộ Hiệu quả Chính phủ (DOGE), do Musk đứng đầu, đã xóa tài khoản X của CFPB và được cấp quyền truy cập vào hệ thống giám sát người tiêu dùng. Kể từ đó, giám đốc điều hành của CFPB đã chỉ thị cho nhân viên "ngừng" mọi công việc - bao gồm cả việc chống lại các hoạt động lạm dụng tài chính.
Tất cả những điều này khiến những người bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng và các chuyên gia về đạo đức lo ngại. Họ cho rằng có một xung đột lợi ích rõ ràng giữa người giàu nhất thế giới vừa chủ trì việc đóng cửa CFPB vừa sở hữu các doanh nghiệp sẽ được hưởng lợi từ việc nới lỏng quy định tài chính.
Về phần mình, vào ngày thứ 3, phía nhà Trắng cho biết Musk sẽ nộp báo cáo tài chính. Tuy nhiên, tài liệu này sẽ được bảo mật. "Là một nhân viên chính phủ đặc biệt không được trả lương và không phải là viên chức ủy ban, ông ấy sẽ nộp báo cáo công bố tài chính bí mật theo thông lệ", một quan chức Nhà Trắng nói với CNN.
Richard Painter, giáo sư luật tại Đại học Minnesota, từng là luật sư trưởng về đạo đức trong chính quyền của Tổng thống George W. Bush trả lời phỏng vấn qua điện thoại với CNN rằng Musk phải từ chối mọi liên quan đến CFPB hoặc có nguy cơ vi phạm luật xung đột lợi ích hình sự.
“Elon Musk cần tránh xa CFPB. Điều đó là hiển nhiên”, Painter nói. “Nếu có bất kỳ bằng chứng nào cho thấy ông ấy đã tham gia vào một vấn đề với CFPB, cản trở công việc ở đó, thì ông ấy đã có nguy cơ vi phạm luật. Đó là một cú va đập mạnh”.
KHÔNG CHỈ LÀ X
Painter chỉ ra rằng Nhà Trắng nói rằng Musk đang phục vụ với tư cách là một nhân viên chính phủ đặc biệt và lưu ý rằng luật xung đột lợi ích hình sự áp dụng cho tất cả các quan chức liên bang, ngoại trừ tổng thống và phó tổng thống.
Painter cho biết: “Điều này áp dụng cho các nhân viên chính phủ đặc biệt – từ bộ trưởng quốc phòng cho đến người gác cổng đặt mua giấy vệ sinh”.
Không chỉ mảng kinh doanh thanh toán đang phát triển của Musk gây chú ý. Mà còn là công ty nổi tiếng và có giá trị nhất của Musk: Tesla.
Tesla có một nhánh tài chính cung cấp các khoản vay mua ô tô – và CFPB là đơn vị ra chính sách cho vay mua ô tô. (Cục này không quản lý các đại lý ô tô, nhưng giám sát các khoản vay mua ô tô như khoản tài chính mà Tesla cung cấp thông qua công ty con Tesla Finance LLC).
Theo tìm hiểu của CNN, Tesla nằm trong danh sách các chứng khoán mà nhân viên CFPB bị cấm sở hữu. Danh sách đó bao gồm các công ty rõ ràng như JPMorgan Chase và US Bank cũng như một số nhà sản xuất ô tô như Tesla có bộ phận tài chính.
Nói cách khác, nhân viên CFPB không được phép sở hữu cổ phiếu Tesla, nhưng cổ đông lớn nhất của Tesla lại là tâm điểm chú ý khi CFPB bị giải thể.
“Thật là trớ trêu một cách vô lý. Điều này đảo ngược khái niệm chính phủ do dân và vì dân”, Christopher Peterson, giáo sư luật tại Đại học Utah và cựu quan chức CFPB, người trước đây từng được cơ quan này thuê làm nhân chứng chuyên môn cho biết.
Tất nhiên, rất khó để biết chính xác Musk tham gia như thế nào vào việc làm tê liệt CFPB so với các cấp phó và quan chức chính quyền khác.
Nhưng Musk đã nêu rõ quan điểm của mình, đăng bài vài tuần sau chiến thắng của ông Trump: “Cần xóa bỏ CFPB. Có quá nhiều cơ quan quản lý trùng lặp”.
Peterson cho biết những bình luận của Musk khiến người ta không rõ liệu việc từ chối có hiệu quả vào thời điểm này hay không.
Cả X và Tesla đều không trả lời yêu cầu bình luận. Nhà Trắng cũng không trả lời yêu cầu bình luận về những lo ngại về xung đột lợi ích.
Nhà Trắng đã ra tuyên bố vào thứ hai với lập luận rằng CFPB "từ lâu đã hoạt động như một bộ phận thức tỉnh, được vũ trang hóa của bộ máy quan liêu, tận dụng quyền lực của mình để chống lại một số ngành công nghiệp và cá nhân không được cái gọi là 'giới tinh hoa' ưa chuộng".
“Dưới thời chính quyền của Tổng thống Donald J. Trump, hoạt động kiểu vậy sẽ chấm dứt ngay bây giờ”, tuyên bố của Nhà Trắng cho biết.
Sau đó, khi trả lời câu hỏi của một phóng viên, Tổng thống Trump cho biết mục tiêu của ông là xóa bỏ CFPB. "Bởi vì chúng tôi đang cố gắng loại bỏ sự lãng phí, gian lận và lạm dụng", ông nói.
CHỈ LÀ KHỞI ĐẦU
Kathleen Engel, giáo sư nghiên cứu tại Trường Luật Đại học Suffolk nói với CNN rằng bà lo ngại về việc ai sẽ bảo vệ người tiêu dùng khỏi tình trạng lạm dụng tài chính nếu CFPB bị tê liệt, dù chỉ là tạm thời.
“CFPB là cảnh sát tuần tra. Nếu bạn muốn cảnh sát tránh xa, bạn hãy loại bỏ sở cảnh sát”, Engel, người từng phục vụ trong ban cố vấn của CFPB cho biết. “Chúng ta đang nói về một tình huống miền Tây hoang dã thực sự”.
Engel cho biết "xung đột lợi ích rõ ràng nhất" đối với Musk là X và tham vọng đẩy mạnh vào lĩnh vực thanh toán.
Theo CFPB, các hành động thực thi của cơ quan này đã mang lại gần 20 tỷ usd tiền cứu trợ cho người tiêu dùng, có khả năng đến tay khoảng 195 triệu người.
Dennis Kelleher, CEO của Better Markets, một tổ chức phi lợi nhuận ủng hộ việc quản lý tài chính chặt chẽ hơn cho biết: "Elon Musk đang cố gắng làm tê liệt một cơ quan đang cố gắng bảo vệ người tiêu dùng, trong thế giới mà ông ta đang cố gắng bán sản phẩm và dịch vụ. Khi bị lừa, người tiêu dùng sẽ không có cơ hội tự mình chống lại các tập đoàn tài chính khổng lồ này".
Vào tháng 1/2024, X đã công bố sẽ ra mắt dịch vụ thanh toán ngang hàng, "thể hiện sức mạnh của việc tận hưởng nhiều hơn cuộc sống của bạn ở cùng một nơi".
Theo trang web của X, X Payments LLC đã được đăng ký với Mạng lưới thực thi tội phạm tài chính (FinCEN) với tư cách là một doanh nghiệp dịch vụ tiền tệ. X Payments đã nhận được giấy phép chuyển tiền từ 41 tiểu bang.
Yaccarino cho biết Tài khoản X Money sẽ ra mắt vào cuối năm nay và thỏa thuận với Visa chỉ là "thông báo đầu tiên trong số nhiều thông báo lớn về X Money trong năm nay".
Theo: CNN