Với việc bán ra hơn 10,82 triệu chiếc xe trong năm 2024, nhà sản xuất ô tô Toyota của Nhật Bản đã vượt Volkswagen của Đức, tiếp tục giữ vị trí dẫn đầu thế giới về doanh số trong 5 năm liên tiếp.
Cụ thể, số lượng xe bán ra toàn cầu của Toyota trong năm 2024, bao gồm cả các công ty con Daihatsu và Hino, là 10.821.480 chiếc, giảm 3,7% so với năm trước đó. Việc sụt giảm này là do các vấn đề liên quan đến việc lấy chứng nhận quốc gia không đúng quy định và các đợt triệu hồi, dẫn đến việc tạm ngừng sản xuất một số mẫu xe và doanh số bán trong nước giảm gần 20% so với năm 2023.
Tuy nhiên, ở các thị trường quốc tế như Bắc Mỹ và Ấn Độ, doanh số bán hàng của hãng vẫn rất khả quan, giúp tổng doanh số toàn cầu của Toyota vượt 10 triệu chiếc trong 4 năm liên tiếp.
Với kết quả này, Toyota đã vượt Volkswagen của Đức (với doanh số bán hàng toàn cầu năm 2024 là hơn 9 triệu chiếc), đồng thời giữ vững vị trí dẫn đầu trong 5 năm liên tiếp.
Tỷ lệ xe điện (EV) và xe hybrid (xe điện kết hợp động cơ đốt trong) trong tổng doanh số bán toàn cầu của Toyota chiếm 44,6%, mức cao nhất từ trước đến nay.
Về sản xuất trong nước, số lượng xe sản xuất trong năm 2024 của Toyota là 3.128.351 chiếc, giảm 7,2% so với năm trước đó, nhưng hãng vẫn duy trì mức sản xuất khoảng 3 triệu chiếc mỗi năm. Đây là yếu tố rất quan trọng để đảm bảo việc làm và năng lực kỹ thuật.
Ngoài Toyota, doanh số bán hàng toàn cầu trong năm 2024 của các nhà sản xuất ô tô lớn khác của Nhật Bản cũng có sự thay đổi. Honda giảm 4,6%, đạt 3.807.311 chiếc, trong khi Nissan giảm 0,8%, đạt 3.348.687 chiếc. Cả 2 công ty đều chịu ảnh hưởng từ việc giảm doanh số tại thị trường Trung Quốc, nơi xe điện và xe hybrid cắm điện (plug-in hybrid) đang phổ biến nhanh chóng.
Trong khi đó BYD, nhà sản xuất ô tô mới nổi của Trung Quốc chuyên cung cấp xe điện, đã tăng trưởng mạnh mẽ với doanh số tăng 41,2%, đạt 4.272.145 chiếc, lần đầu tiên vượt qua Honda và Nissan của Nhật Bản.
Tại thị trường Mỹ, nhu cầu đối với xe hybrid và SUV (xe thể thao đa dụng) vẫn mạnh mẽ, giúp cả 6 nhà sản xuất ô tô Nhật Bản, gồm cả Honda và Nissan, ghi nhận tăng trưởng doanh số so với năm trước.
Tập đoàn sản xuất ô tô số 1 Nhật Bản, Toyota Motor, đang theo dõi chặt chẽ các mức thuế quan mới và những thay đổi về quy định tại Mỹ khi ông Donald Trump trở lại Nhà Trắng vào cuối tháng 1/2025 trong bối cảnh lo ngại các biện pháp có thể ảnh hưởng đến kế hoạch sản xuất và đầu tư của của tập đoàn ngay cả tại thị trường quê nhà Nhật Bản.
Toyota đã phải đối mặt với sự phản đối từ ông Trump trước khi ông bắt đầu nhiệm kỳ Tổng thống đầu tiên vào tháng 1/2017, vì đã lên kế hoạch xây dựng một nhà máy mới ở Mexico để sản xuất xe Corolla cho thị trường Mỹ.
Ông Trump đã đăng trên Twitter vào ngày 5/1/2017 rằng: "Không được! Xây dựng nhà máy tại Mỹ hoặc phải trả thuế biên giới cao". Vài ngày sau, Chủ tịch Toyota khi đó là ông Akio Toyoda đã công bố tại triển lãm ô tô Detroit khoản đầu tư 10 tỷ USD vào Mỹ trong 5 năm. Nhà sản xuất ô tô này đã hợp tác với Mazda Motor vào tháng Tám và sau đó vạch ra kế hoạch cho một nhà máy liên doanh với Mazda tại Alabama.
Mexico vẫn là điểm nóng tiềm tàng đối với Toyota khi ông Trump bước vào nhiệm kỳ thứ hai. Sau khi ông Trump giành chiến thắng trong cuộc bầu cử Tổng thống vào tháng 11/2024, Toyota cho biết họ sẽ đầu tư 1,45 tỷ USD vào hai nhà máy ở Mexico để tăng sản lượng xe bán tải cho thị trường Mỹ.
Ông Trump cho biết trong tháng đó rằng ông có ý định áp thuế 25% đối với hàng hóa từ Mexico và Canada, nơi Toyota cũng lắp ráp xe. Toyota có thể phải chịu đòn giáng từ các mức thuế này, cùng với việc đối mặt với nguy cơ vấp phải sự phản đối của bất kỳ đợt tăng sản lượng nào ở Mexico.
Một giám đốc điều hành của Toyota tuyên bố: "Chúng tôi cần một lần nữa nhấn mạnh cách các nhà máy của chúng tôi đóng góp cho Mỹ". Toyota điều hành 10 nhà máy sản xuất ô tô và phụ tùng tại Mỹ, hầu hết đều ở các bang mà ông Trump đã giành chiến thắng vào tháng 11/2024. Tập đoàn đã sản xuất 1,2 triệu xe tại Mỹ vào năm 2023, chiếm hơn một nửa doanh số bán hàng tại quốc gia này.
Toyota cũng đang đầu tư khoảng 14 tỷ USD vào một nhà máy sản xuất pin xe điện mới ở Bắc Carolina và đang lên kế hoạch chi tiêu mới cho các nhà máy sản xuất động cơ và xe.
Các chính sách của ông Trump cũng có thể tác động đến hoạt động sản xuất của Toyota tại Nhật Bản. Nhà sản xuất ô tô này đã xuất khẩu khoảng 600.000 ô tô sang Mỹ vào năm 2023, chiếm khoảng 30% lượng ô tô xuất khẩu ra khỏi Nhật Bản và là một yếu tố đóng góp chính vào mục tiêu sản xuất 3 triệu ô tô mỗi năm trong nước.
Một số người ở Toyota cho rằng Trung Quốc phải gánh chịu hậu quả nặng nề từ các biện pháp thương mại của ông Trump trong nhiệm kỳ thứ hai của ông. Thế nhưng ông đã chỉ trích việc xuất khẩu của Nhật Bản sang Mỹ và các chính sách của ông rất khó dự đoán. "Có thể chuyển nhiều hoạt động sản xuất hơn sang Mỹ, gây nguy hiểm cho mục tiêu 3 triệu xe", một giám đốc điều hành tại một nhà sản xuất phụ tùng ô tô Nhật Bản cho biết.
Thuế quan là một mối quan tâm khác. "Rất nhiều phụ tùng và vật liệu được sử dụng để lắp ráp xe tại Mỹ được xuất khẩu sang quốc gia này", Giám đốc điều hành phụ tùng ô tô cho biết. "Chúng tôi cũng gặp khó khăn trong việc điều chỉnh giá khi thuế thép tăng dưới thời chính quyền trước".
Trong nhiệm kỳ đầu tiên của ông Trump, Toyota đã dựa vào Phó Tổng thống Mike Pence khi đó làm người liên lạc với chính quyền. Ông Pence trước đây là Thống đốc của bang Indiana, nơi Toyota điều hành một nhà máy sản xuất ô tô. Ông Pence "hiểu những gì chúng tôi làm và lắng nghe chúng tôi", ông Toyoda đã nói. Hai người đã gặp nhau nhiều lần kể từ năm 2017.
Tuy nhiên, Phó Tổng thống đắc cử JD Vance đến từ bang Ohio, nơi không có bất kỳ nhà máy nào của Toyota. Nhà sản xuất ô tô này đang tăng cường vận động hành lang tại Mỹ để theo dõi chặt chẽ chính sách.
Doanh số bán xe của Toyota tại Mỹ rất mạnh, tăng 5% về khối lượng trên cơ sở hàng năm trong 11 tháng của năm 2024. Xe điện, bao gồm cả xe hybrid, hiện chiếm hơn 40% số xe mà hãng bán ra tại đó. Sự dè dặt của ông Trump về quá trình chuyển đổi sang xe điện có thể thúc đẩy thêm cho Toyota, công ty có thế mạnh về xe hybrid.
"Toyota sẽ cần nắm bắt nhu cầu xe hybrid trong bối cảnh thích ứng trong lĩnh vực xe điện giá rẻ, nơi những công ty như Tesla đang thâm nhập", chuyên gia Sanshiro Fukao của Viện nghiên cứu Itochu cho biết.