Một loại trái cây được mệnh danh là "báu vật trời ban" cho Đông Nam Á chính là sầu riêng. Do các đặc điểm về khí hậu, sầu riêng hầu như chỉ được trồng tại khu vực này bao gồm Indonesia, Thái Lan, Malaysia, Việt Nam, Philippines, Campuchia,…
Việt Nam đứng thứ 3 về diện tích và sản lượng (gần 1,2 triệu tấn) sau Indonesia (1,8 triệu tấn), Thái Lan (hơn 1,32 triệu tấn) tính đến năm 2023. Theo Tổng cục Thống kê, từ năm 2017 - 2022, bình quân mỗi năm diện tích trồng cây sầu riêng của Việt Nam tăng 24,5%.
Năm 2024, xuất khẩu sầu riêng của nước ta ước thu về 3,3 tỷ USD, tăng hơn 1 tỷ USD so với năm 2023. Trong đó, Trung Quốc chiếm tới 90% thị phần.
Theo số liệu thống kê của Cục Trồng trọt (Bộ NN-PTNT), năm 2023, diện tích trồng sầu riêng của Việt Nam ước tính đạt 131.000 ha, tăng gần 20% so với năm 2022. Ước tính trong năm 2024, tổng diện tích đã tăng lên đến 151.000 ha.
Trong đó, nhiều nhất là vùng Tây Nguyên chiếm 40,4%, tiếp theo là Đồng bằng Sông Cửu Long (ĐBSCL) chiếm 34,6%, miền Đông Nam bộ chiếm 19,4% và Duyên hải Nam Trung bộ chiếm 5,6%. Vùng Tây Nguyên đã vượt qua ĐBSCL, trở thành vùng sản xuất sầu riêng lớn nhất cả nước.
3 tỉnh có diện tích trồng sầu riêng lớn nhất của nước ta lần lượt là Đắk Lắk, Tiền Giang và Lâm Đồng với diện tích lần lượt là hơn 32 nghìn, hơn 21 nghìn và hơn 19 nghìn ha.
So với Thái Lan và nhiều nước khác, Việt Nam có lợi thế mùa vụ thu hoạch quanh năm, luôn có hàng để xuất khẩu - đặc biệt là sang Trung Quốc. Cụ thể, từ tháng 3 đến tháng 5 là giai đoạn thu chính vụ của sầu riêng ở miền Tây. Tháng 4 đến tháng 7 là vụ thu hoạch chính ở các tỉnh miền Đông. Tháng 5 đến tháng 7 là mùa sầu riêng thu hoạch chính vụ ở Tây Ninh và Bình Phước. Tháng 7 đến tháng 8 là thời điểm thu hoạch chính vụ ở Đắc Lắc và tiếp tục thay phiên các khu vực thu hoạch cho đến tháng 3 năm sau.
Năm 2025, xuất khẩu sầu riêng Việt Nam được dự báo có thể đạt 3,5 tỷ USD, góp phần quan trọng vào mục tiêu kim ngạch xuất khẩu rau quả cả nước chạm mốc 8 tỷ USD. Với tiềm năng lớn từ thị trường Trung Quốc, ngành sầu riêng Việt Nam đang đứng trước cơ hội vươn tầm, khẳng định vị thế trên bản đồ nông sản thế giới.